Εργάτες και υπάλληλοι σε αναμονή για τον εργοδότη της ημέρας, της εβδομάδας ή του μήνα – Αυτήν την αγορά εργασίας οραματίζεται ο ΣΕΒ στη μετά την πανδημία εποχή
Η τελευταία πρόταση του ΣΕΒ έχει τίτλο «Συνεργασία επιχειρήσεων για διατήρηση θέσεων εργασίας». Κανονικά θα έπρεπε να τιτλοφορείται «Συνεργασία επιχειρήσεων για την πλήρη διάλυση των εργασιακών σχέσεων». Διότι το κείμενο που δημοσιεύτηκε χθες στο ενημερωτικό σημείωμα «flash report» από τον Τομέα Απασχόλησης του ΣΕΒ με την υπογραφή του διευθυντή του τομέα, Xρ. Ιωάννου, είναι από αυτά τα κείμενα που όσο και όσες φορές κι αν το διαβάζεις, δεν μπορείς να πιστέψεις αυτά που βλέπουν τα μάτια σου. Δυστυχώς όμως τα μάτια βλέπουν σωστά όχι μόνο τις λέξεις αλλά και όσα βρίσκονται πίσω από τις γραμμές.
Ποια είναι η πρόταση του ΣΕΒ για τη διατήρηση της απασχόλησης την επόμενη ημέρα της πανδημίας; Η διατήρηση του χαμηλού εργασιακού κόστους με μοίρασμα του εργαζόμενου σε δύο ή περισσότερες επιχειρήσεις. Δηλαδή, τo εργατικό δυναμικό που περισσεύει σε μια επιχείρηση να μεταφέρεται σε άλλη επιχείρηση, που μπορεί να είναι ακόμη και ο προμηθευτής της πρώτης.
Εργάτες και υπάλληλοι σε αναμονή για τον εργοδότη της ημέρας, της εβδομάδας ή του μήνα. Δεν θα απολύονται, δεν θα παίρνουν αποζημίωση και δεν θα επιδοτούνται ως άνεργοι. Απλώς θα ανταλλάσσονται προσωρινά. Θα βρίσκονται σε μια συνεχή κίνηση που θα αποδεσμεύει και το κράτος από επιδοτήσεις. Αρκεί ο ΟΑΕΔ να κάνει τον συντονισμό του δανεισμού.
Αυτήν την αγορά εργασίας οραματίζεται ο ΣΕΒ στη μετά την πανδημία εποχή. Το ερώτημα είναι εάν το όραμα αυτό εκπροσωπεί όλα τα μέλη του ΣΕΒ, τον προαναγγελθέντα πρόεδρο κ. Παπαλεξόπουλο ή μόνο τον Τομέα Απασχόλησης του φορέα και τον διευθυντή του, Χρ. Ιωάννου.
Οι προτάσεις
H διεύρυνση του δανεισμού προτείνεται να γίνει με τις εξής μορφές συνεργασίας των επιχειρήσεων:
■ Κάλυψη των αναγκών με τη μεταφορά εργαζομένων μέσω σχημάτων «δανεισμού». Σχήμα το οποίο ήδη προβλέπεται από τη νομοθεσία και εφαρμόζεται ήδη είτε ενδο-ομιλικά, είτε μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης. Εργαζόμενοι επιχειρήσεων που υπολειτουργούν να «δανείζουν εργαζόμενους» σε επιχειρήσεις προμηθευτών ή πελατών τους που αντιμετωπίζουν ελλείψεις προσωπικού με διατήρηση των συμβατικών τους προβλέψεων.
■ Συνεργασίες μεταξύ των ανεξάρτητων επιχειρήσεων με προσωπικό προμηθευτών ή πελατών το οποίο βρέθηκε, λόγω της συγκυρίας, εκτός εργασίας, ιδιαίτερα όταν δεν καλύπτεται από τις προστατευτικές διατάξεις των πρόσφατων μέτρων (π.χ. η διανομή προϊόντων από τα σουπερμάρκετ στα σπίτια πελατών μπορεί να γίνεται από προσωπικό προμηθευτών).
■ Επέκταση υφιστάμενων επιχειρηματικών συνεργασιών σε τμήματα παραγωγής και διανομής προϊόντων για λογαριασμό τρίτων. Ουσιαστικά πρόκειται για μια χρήση του μοντέλου της υπεργολαβίας, την οποία ο ΣΕΒ καλεί να την ακολουθήσει η κυβέρνηση με νομοθεσία, αφού «υπό το καθεστώς των πρωτοφανών συνθηκών, είναι κρίσιμο να είμαστε ανοιχτοί σε νέες προσεγγίσεις, σε εργαλεία και πρακτικές, και απαιτούνται δράσεις, άμεσες και σε πραγματικό χρόνο, που ξεπερνούν την πεπατημένη ή κινούνται εκτός του συνηθισμένου πλαισίου (thinking outside the box)».
Εργαζόμενοι δανεικοί και ενοικιαζόμενοι παντού
«Θα αναγκαστούν οι υπάλληλοι γραφείου ή οι πωλητές να γίνουν οδηγοί και κούριερ, για να κρατήσουν μια σχέση εργασίας; Υπό ποιους όρους, με ποιο χρονικό ορίζοντα; Μήπως το προσωρινό μετατραπεί σε μόνιμο, εφόσον η έκτακτη κατάσταση θα κρίνεται (από ποιους;) παρατεινόμενη, σχεδόν μόνιμη;», τα εύλογα ερωτήματα που θέτει σε άρθρο του ο Ν. Ξυδάκης με αφορμή τπ «δόγμα του σοκ» του ΣΕΒ.
Η «πρόταση» καταλήγει στην ουσία όσων επιδιώκει παγίως ο ΣΕΒ: «Επέκταση υφιστάμενων επιχειρηματικών συνεργασιών σε τμήματα της παραγωγής και διανομής προϊόντων για λογαριασμό τρίτων. Ουσιαστικά πρόκειται για μια χρήση του μοντέλου της υπεργολαβίας ώστε να καλυφθούν άμεσα όχι μόνο οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό (μεταφορικά μέσα, κλπ.)».
Όπως ξέρουμε από την εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών στη χώρα μας, (βλέπε αναλυτικά: Τι σημαίνει να είσαι ενοικιαζόμενος, εργολαβικός εργαζόμενος, solomonmag.com), η παραπάνω πρακτική υλοποιείται ήδη με 2 τρόπους, ώστε οι επιχειρήσεις να μην εμφανίζονται ως πραγματικοί εργοδότες των «ενοικιαζόμενων» εργαζόμενων:
- μέσω θυγατρικών που τυπικά αναλαμβάνουν έργα από τη μητρική εταιρεία,
- μέσω του outsourcing, της (σε τυπικό επίπεδο) ανάθεσης συγκεκριμένων κομματιών της δραστηριότητάς τους σε εργολαβική εταιρεία.
Ο προφανής στόχος των επιχειρήσεων είναι η «μείωση κόστους -κυρίως του εργασιακού», όπως ήδη από το 2004 έγραφε η εφημερίδα «Καθημερινή» σε δημοσίευμα για το «outsourcing που μπήκε στη ζωή των επιχειρήσεων».
Πώς επιτυγχάνεται; Με τον υποκρυπτόμενο δανεισμό απαλλάσσονται από τις βασικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τον νόμο (4052/2012) του κατ’ επάγγελμα δανεισμού, δηλαδή:
- την ίση αμοιβή του δανειζόμενου προσωπικού με το τακτικό προσωπικό και
- την υποχρέωση πρόσληψης του εργαζομένου από τον έμμεσο εργοδότη μετά από χρονικό διάστημα 36 μηνών.
Και αν το μακρινό 2004 έμοιαζε με δευτερεύον ζήτημα, η εντεινόμενη εργολαβοποίηση των τελευταίων δεκαετιών αφορά την καθημερινή ζωή χιλιάδων εργαζόμενων. Και, όπως φαίνεται, στόχος του ΣΕΒ είναι ο αριθμό αυτών των εργαζόμενων να αυξηθεί και το καθεστώς αυτό να γίνει κανόνας μετά την κρίση του κορωνοϊού.
Μην ξεχνάμε ότι, εκτός από την ΠΝΠ που άνοιξε το δρόμο για την πλήρη καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων, η κυβέρνηση είχε σπεύσει το περασμένο καλοκαίρι να καταργήσει το άρθρο 9 του ν. 4554/2018 για την «κοινή και αλληλέγγυα ευθύνη» του επιχειρηματία και του εργολάβου του, καθώς και του υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων εργολάβου και υπεργολάβου. Η ρύθμιση αυτή διασφάλιζε ότι οι εργαζόμενοι του εργολάβου και του υπεργολάβου θα μπορούσαν να απαιτήσουν τους μισθούς τους από τον επιχειρηματία/αναθέτοντα το έργο (τον πραγματικό δηλαδή εργοδότη τους).
Όπως φαίνεται, η ανάγκη «ευελιξίας», θα αποτελέσει την επωδό για το «νέο εργατικό δίκαιο» που γράφει ο ΣΕΒ και αναλαμβάνει να μεταφράσει σε πολιτικές ο Γ. Βρούτσης.
«Ο νέος εργαζόμενος θα εργάζεται σε τρεις και σε τέσσερεις διαφορετικούς εργοδότες, θα μετακινείται συνεχώς, φυσικά δεν θα προλαβαίνει να συνδικαλιστεί, δεν έχει απαιτήσεις για υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία, ενώ αν μαζεύει έστω και μερικά ευρώ από τον κάθε εργοδότη, πρέπει να είναι ικανοποιημένος. Είναι ο νέος εργαζόμενος φτωχός (working poor)», γράφει συμπερασματικά ο Δ. Τεμπονέρας στην «Αυγή» (14/4/20), με αφορμή το «νέο σκλαβοπάζαρο που ονειρεύεται ο ΣΕΒ»…
