Του Κώστα Βαξεβάνη
Οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ µπορεί να µην ήταν αναµενόµενες αυτή την περίοδο, αλλά είναι νοµοτελειακές. Oσα συµβαίνουν αποτελούν τη µοιραία κατάληξη ενός κόµµατος του οποίου η πολυσυλλεκτικότητα δεν έγκειται σε όσα διαφηµίζει ως πολλαπλά και διαφορετικά του στοιχεία. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ δεν κατέχει τη διαφορετικότητα (τι καραµέλα και αυτή η λέξη!) των πολλών πολιτικών απόψεων και κινηµάτων. Αντιθέτως, δηµιούργησε νέα ή στέγασε παλαιά πολιτικά στελέχη που διαφήµιζαν απόψεις για να έχουν άποψη. Με µια δόση ίσως υπερβολής θα µπορούσε να πει κάποιος ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έλυσε περισσότερα προσωπικά προβλήµατα απ’ ό,τι κοινωνικά και πολιτικά. Η ιστορία του στη φάση αυτή αναδεικνύει την αναντιστοιχία µεταξύ ευγενών πολιτικών στόχων και ανικανότητας ή µικρότητας στελεχών.
Η αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα και η εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη σήκωσαν το χαλάκι κάτω από το οποίο κρύβονταν σκουπίδια και άσχηµες πρακτικές. Οσα συµβαίνουν δεν σχετίζονται µε τον νέο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόµη κι αν έµενε ο Αλέξης Τσίπρας στη θέση του προέδρου, θα είχε υποστεί τον κανιβαλισµό και την απαξίωση από στελέχη που αν δεν υπήρχε ο πρώην πρωθυπουργός θα τα ήξερε µόνο ο θυρωρός στην Κουµουνδούρου.
Η διαµάχη στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πάλη για τις ιδέες. Μοιάζει περισσότερο µε σύγκρουση οπαδών επαρχιακής οµάδας που είναι έτοιµοι να δείρουν και τον διαιτητή και τους παίκτες της οµάδας τους αν δεν τους ικανοποιεί το αποτέλεσµα. Οι ιδέες είναι το πρόσχηµα για να καθαγιαστούν τα µέσα.
Η αποχώρηση στελεχών της Οµπρέλας από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί διάσπαση µε την κλασική έννοια του όρου. ∆εν αποχωρεί ένα κοµµάτι του κόµµατος µε πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές µε όσους µένουν. Στην πραγµατικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ απαλλάσσεται από αυτούς που έχουν απονείµει µονοµερώς στον εαυτό τους τον ρόλο του ιδιοκτήτη του κόµµατος, του πεφωτισµένου δικαιωµατούχου και του κακοµαθηµένου επαγγελµατία της Αριστεράς.
∆εν υπάρχουν διαφωνούντες που ανοίγουν την πόρτα και φεύγουν. Πρόκειται για µουτζαχεντίν του προσωπικού καπρίτσιου που θεωρούν ότι είναι οι αγιατολάχ της Αριστεράς και οι πάπες του πολιτικού αλάθητου µαζί.
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήταν το ενοποιητικό στοιχείο του ΣΥΡΙΖΑ όπως αναλύουν οι δηµοσιολόγοι. Ηταν ένας πολιτικός που µε προσωπικό κόστος πάλευε καθηµερινά να υπερβεί την ποταπότητα των προσώπων και των συνθηκών που δηµιουργούσαν για να µπορέσει να πετύχει όσα πίστευε. Ο λόγος που κατάφερνε να κρατήσει φαινοµενικά ενωµένη την αγέλη των κοµµατικών θηρίων ήταν ότι η αποδοχή του από τον κόσµο δεν έδινε τη δυνατότητα να τον κατασπαράξουν όπως θα ήθελαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε ως ένα µικρό κόµµα που συνάθροισε κάθε καρυδιάς καρύδι της Αριστεράς. Από ανθρώπους που ανησυχούσαν για το µέλλον και την επέλαση του νεοφιλελευθερισµού έως κοµπογιαννίτες της ιδεολογίας που πούλαγαν ιστορία και κοµµατική ανωτερότητα, δύο σε ένα.
Κατάφερε να φτάσει στην εξουσία για δύο λόγους. Ο ένας είναι ο εµφανής, ότι βρέθηκε κάποιος ηγέτης που µπορούσε να µιλήσει στον κόσµο. Ο δεύτερος είναι ότι οι εξελίξεις την περίοδο της κρίσης έκαναν τον κόσµο να αναζητήσει λύσεις πέρα από το καταστροφικό δικοµµατικό σύστηµα.
Ακόµη και όταν µεγάλωσε, ο ΣΥΡΙΖΑ παρέµεινε δέσµιος της κοµµατικής του µικρότητας που αναπαρήγαγαν ιστορικά στελέχη γιατί έτσι είχαν µάθει ή γιατί θεωρούσαν ότι µε τον τρόπο αυτό µπορούν να έχουν περιορισµένο τον Αλέξη Τσίπρα. Μοιράζονταν εξαιτίας του τα καλούδια της εξουσίας αλλά δεν ήθελαν να πετύχει. Οπως έλεγαν συνήθως µεταξύ τους, «ποιος νοµίζει ότι είναι ο µικρός που θα κάνει κουµάντο».
Στόχος τους δεν ήταν να πετύχει ή να µεγαλώσει ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά να είναι υπό την κηδεµονία τους. Και κυρίως ο ηγέτης του κόµµατος.
Οποτε έµπαινε το θέµα της πραγµατικής ανάπτυξης και διεύρυνσης του κόµµατος το ιερατείο της Κουµουνδούρου ανακάλυπτε προβλήµατα και απειλές της ιδεολογικής καθαρότητας. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν κατάφερε να σπάσει επί της ουσίας την τεχνητή οµηρία του. Οποτε έσπαγε ένα φράγµα δηµιουργούσαν το επόµενο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν κόµµα αλλά πολιτικό συνονθύλευµα όπου η αυθαιρεσία και οι ατζέντες ενός κύκλου στελεχών βαφτίζονταν κατ’ ευφηµισµόν δηµοκρατία και πλουραλισµός.
Τα κόµµατα, όλα τα κόµµατα, αποτελούνται από ανθρώπους που επιλέγουν οργανωµένη δράση µε σκοπό την εξουσία. Στον ΣΥΡΙΖΑ η πιο οργανωµένη δράση ήταν των στελεχών που αντιστρατεύονταν τις επιλογές του κόµµατος και της ηγεσίας. Ο δρόµος ήταν ναρκοθετηµένος και το κόµµα µια ωρολογιακή βόµβα που σκάει τώρα.
Η εκλογή του Κασσελάκη, δηλαδή η αδυναµία των δυνάµεων που είχαν φραξιονιστική δράση στο κόµµα να πάρουν την ηγεσία µετά την αποχώρηση του Αλ. Τσίπρα, πυροδότησε την ανεξέλεγκτη κατάσταση. Αµφισβήτησαν τον νέο πρόεδρο αµέσως µετά την εκλογή του από τη βάση, απαξίωσαν και τον ίδιο και αυτούς που τον ψήφισαν και ενεργοποίησαν τη δολοφονία χαρακτήρα εις βάρος του. Τίποτε ηθικό και κοµµατικό δεν υπήρξε σε αυτήν τη διαδικασία. Στέλεχος του κόµµατος αποκάλεσε τον Κασσελάκη πράκτορα, ενώ άλλο στέλεχος ανακοίνωσε τηλεοπτικά την ίδρυση νέου κόµµατος το οποίο βάφτισε κιόλας. Την επόµενη µέρα όµως κάγχαζε ότι δεν µπορούν να τον διαγράψουν γιατί δεν προβλέπεται. Πρόκειται για ένα ακόµη στοιχείο που αποδεικνύει το κλοτσοσκούφι του ΣΥΡΙΖΑ. Ενα οργανωµένο δηµοκρατικό κόµµα δεν προβλέπει ποινές και κυρώσεις για τα κοµµατικά στελέχη ακόµη και όταν τα ίδια θέτουν τον εαυτό τους εκτός κόµµατος. Ολο αυτό το τουρλουµπούκι, το οποίο θεσµοθετήθηκε ακριβώς για να µπορεί η κοµµατική γραφειοκρατία να χειρίζεται και να εκβιάζει τον πρόεδρο, βαφτίστηκε πλουραλισµός και δηµοκρατία. ∆εν υπάρχει πουθενά πραγµατική δηµοκρατία που δεν προβλέπει τα στοιχεία του ελέγχου και της τιµωρίας, δηλαδή της υπευθυνότητας και των κανόνων.
Η δράση όσων αποχωρούν υπήρξε αντικοµµατική και ανήθικη. Εφτασαν στο σηµείο πριν από τις εκλογές να ανακοινώσουν δική τους πλατφόρµα διαφοροποίησης από τις προεκλογικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Ο επικεφαλής της Οµπρέλας Ευκλείδης Τσακαλώτος έβαλε θέµα τοπικού νοµίσµατος λίγες µέρες πριν από τις εκλογές (θέση που δεν είχε ο ΣΥΡΙΖΑ), δίνοντας τη δυνατότητα στον Μητσοτάκη να το χρησιµοποιήσει προπαγανδιστικά.
Και ενώ προκαλούν όλα αυτά, ενώ ήθελαν και θέλουν ένα άλλο κόµµα, επικαλούνται θέµατα δηµοκρατίας και καταστατικού µέσα στο κόµµα. Εµφανίζουν ένα νεολικβινταρισµό, που ανοίγει σαν Οµπρέλα πάνω από κάθε τους πολιτική απρέπεια.
Το πρόβληµα στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι νοµοτεχνικό. Τι προβλέπει και τι δεν προβλέπει το καταστατικό. Το πρόβληµα είναι απολύτως πολιτικό. Αν θα µπορεί να λειτουργεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόµµα και να επεξεργαστεί θέσεις για τα κοινωνικά προβλήµατα. Και τελικώς αν θα υπάρχει στο µέλλον, χωρίς βαρίδια και παθογένειες.
Σε περίπτωση που θεωρείται αυτονόητο ότι δεν γίνεται να υπάρχουν στο κόµµα στελέχη τα οποία αντιστρατεύονται τη λειτουργία του, την ηγεσία του και τη νωπή ετυµηγορία των µελών, τότε η λύση είναι µία και πολιτική: πρέπει να φύγουν όσοι επέλεξαν επί χρόνια τον πόλεµο χαρακωµάτων και τώρα τον κανιβαλισµό. Σε τελευταία ανάλυση είναι ευκαιρία να κάνουν τον δικό τους πόλεµο έξω, στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης, και να νικήσουν. Ας πάρουν την Οµπρέλα τους και ας βγουν στην κανονική ζωή. Οχι λεονταρισµούς κάτω από την οµπρέλα του ΣΥΡΙΖΑ.
