Η κυβέρνηση της Βραζιλίας ανακοίνωσε τελικά χθες ότι είναι ανοιχτή στην αποστολή οικονομικής βοήθειας «από ξένους οργανισμούς και ακόμη και χώρες» για να αντιμετωπιστούν οι πυρκαγιές που καταστρέφουν το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, υπό τον όρο όμως ότι αυτή θα ελέγχει τα κεφάλαια, μία ημέρα μετά την απόρριψη της προσφοράς που έκανε η G7.
«Το σημαντικό είναι πως, αφού τα χρήματα αυτά εισέλθουν στη Βραζιλία (…) την ευθύνη για τη διαχείρισή τους θα την έχουμε εμείς», είπε εκπρόσωπος της προεδρίας της λατινοαμερικάνικης χώρας, μία ημέρα αφότου η Ομάδα των Επτά προσφέρθηκε να διαθέσει άμεσα 22 εκατομμύρια δολάρια.
Η στροφή που έκανε ο ακροδεξιός πρόεδρος Ζαΐρ Μπολσονάρο καταγράφηκε καθώς οι πυρκαγιές στο τροπικό δάσος συνεχίζουν να προκαλούν διεθνή κατακραυγή και απειλούν τη σύναψη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Mercosur, την οποία τα δύο μέρη διαπραγματεύονταν επί είκοσι χρόνια.
Ο Μπολσονάρο απαίτησε χθες για να δεχθεί τη βοήθεια της G7 να του ζητήσει συγγνώμη ο Εμανουέλ Μακρόν να «αποσύρει τις προσβολές» του, όπως το έθεσε, συνεχίζοντας την πολεμική στις διμερείς σχέσεις. Ο Γάλλος πρόεδρος τον κατηγόρησε την περασμένη εβδομάδα είπε «ψέματα» όσον αφορά τις δεσμεύσεις του για το περιβάλλον.
Για τον πρώην λοχαγό των αλεξιπτωτιστών, ο οποίος αμφισβητεί την επιστημονική συναίνεση ως προς το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, η βραζιλιάνικη κυριαρχία στο 60% του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, που αποκαλεί «τον δικό μας Αμαζόνιο», δεν χωράει ούτε αμφισβήτηση, ούτε διαπραγμάτευση.
Την τελευταία ημέρα της G7, ο Μακρόν διερωτήθηκε αν θα μπορούσε να αποδοθεί διεθνές καθεστώς στο τροπικό δάσος, «οικουμενικό αγαθό», όπως τόνισε, σε περίπτωση που ηγέτες των κρατών όπου εκτείνεται παίρνουν αποφάσεις που βλάπτουν τον πλανήτη.
Ανταλλαγή φιλοφρονήσεων με τον Τραμπ
Αλλά στη σύγκρουσή του με τον Γάλλο ομόλογό του, πάντως, ο Μπολσονάρο μπορεί να λογαριάζει στην «ανεπιφύλακτη υποστήριξη» του Ντόναλντ Τραμπ, του προέδρου των ΗΠΑ, κατά τον οποίο ο βραζιλιάνος ομόλογός του «δουλεύει πολύ σκληρά» για να αντιμετωπιστεί η κρίση στον Αμαζόνιο.
«Ευχαριστώ πρόεδρε Ντόναλντ Τραμπ. Μαχόμαστε εναντίον των δασικών πυρκαγιών με πολλή επιτυχία. Η Βραζιλία είναι και θα είναι πάντα διεθνές σημείο αναφοράς σε ό,τι αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η εκστρατεία παραπληροφόρησης εναντίον της εθνικής μας κυριαρχίας δεν θα έχει αποτέλεσμα», απάντησε ο Μπολσονάρο μέσω Twitter.
Στο μεταξύ, Λίμα και Μπογοτά πρότειναν στις άλλες χώρες στις οποίες εκτείνεται το τροπικό δάσος του Αμαζονίου να συμμετάσχουν σε κατεπείγουσα σύνοδο την 6η Σεπτεμβρίου στη Λετίσια, στο νότιο άκρο της κολομβιανής επικράτειας, στα τριεθνή σύνορα της Κολομβίας με το Περού και τη Βραζιλία, προκειμένου να εξεταστεί η συντονισμένη λήψη μέτρων για την προστασία του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη. Πέραν αυτών των τριών χωρών, μέρος του τροπικού δάσους εκτείνεται επίσης στη Βολιβία, τον Ισημερινό, τη Γαλλική Γουιάνα, τη Γουιάνα, το Σουρινάμ και τη Βενεζουέλα.
Η Μπραζίλια ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόταση. «Ναι, θα συμμετάσχει στις δραστηριότητες αυτές. Η νοτιοαμερικάνικη συνεργασία είναι κεφαλαιώδης σε αυτή τη μάχη», δήλωσε ο εκπρόσωπός του στρατηγός ε.α. Χέγκου Μπάχους.
Παράλληλα, επιτροπή του Κογκρέσου της Βραζιλίας ενέκρινε αργά χθες βράδυ την αναθεώρηση άρθρου του Συντάγματος ώστε να επιτρέπονται οι αγροτικές καλλιέργειες για εμπορικούς σκοπούς σε προστατευόμενες περιοχές αυτοχθόνων, πρακτική που είναι μέχρι σήμερα απαγορευμένη.
Αφού εγκριθεί σε επίπεδο επιτροπών, κάθε πρόταση αναθεώρησης άρθρων του Συντάγματος πρέπει να ψηφίζεται από ενισχυμένη πλειοψηφία δύο τρίτων κι από τα δύο σώματα του Κογκρέσου για να επικυρωθεί.
Αντιπαράθεση με άλλες χώρες
Εκτός από τη Γαλλία, η Μπραζίλια ήρθε σε αντιπαράθεση και με άλλες χώρες εξαιτίας των πυρκαγιών στον Αμαζόνιο. Σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Μούγκα, του ινστιτούτου Igarape στο Ρίο ντε Ζανέιρο, «ο πρόεδρος έβλαψε τις σχέσεις της χώρας με τους συμμάχους της, όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Νορβηγία».
Το Βερολίνο και το Όσλο ανέστειλαν τη συμμετοχή τους στο ταμείο προστασίας του Αμαζονίου. Ο Μπολσονάρο μάλιστα συνέστησε στη Νορβηγία να δώσει το ποσό αυτό στη Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ, ώστε να «αναδασώσει τη Γερμανία».
Όπως η Γαλλία και η Ιρλανδία απείλησε να μην επικυρώσει τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ε.Ε. και Mercosur. Η Φινλανδία εξετάζει το ενδεχόμενο να μποϊκοτάρει τα βραζιλιάνικα προϊόντα. «Η Βραζιλία, που θεωρούνταν χώρα πρότυπο στην προστασία των δασών, έχει μετατραπεί σε διεθνή απόκληρο», εκτίμησε ο Μούγκα.
Απανθρακωμένα δάση, αδράνεια της κυβέρνησης και στη συνέχεια προσβολές από τον πρόεδρο, οι πυρκαγιές στον Αμαζόνιο είχαν καταστροφικά αποτελέσματα και για την εικόνα της Βραζιλίας στο εξωτερικό, εκτιμούν πολλοί σχολιαστές.
«Πρόκειται για τη χειρότερη κρίση στην εικόνα της Βραζιλίας εδώ και 50 χρόνια», δήλωσε ο πρώην υπουργός και πρεσβευτής Ρούμπενς Ρικουπέρο στην εφημερίδα O Globo.
Η κρίση στον Αμαζόνιο είναι «η μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία της βραζιλιάνικης διπλωματίας εδώ και δεκαετίες», καταγγέλλει η Folha de Sao Paolo, «είμαστε μόνοι γεμάτοι ντροπή».
Εφημερίδα των Συντακτών
