Τι αποκαλύπτει η Le Soir
Δύο Έλληνες εφοπλιστές, ο Βαγγέλης Μαρινάκης και ο Γιώργος Προκοπίου ζήτησαν τη βοήθεια της Εύας Καϊλή, που τότε ήταν αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, προκειμένου να αποφύγουν τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας.
Με βάση έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η βελγική εφημερίδα Le Soir, η έρευνα στον φορητό υπολογιστή του Φραντσέσκο Τζόρτζι οδήγησε στην αποκάλυψη του λεγόμενου «Ρωσικού Φακέλου» και φέρει τους Βαγγέλη Μαρινάκη και Γιώργο Προκοπίου να ζητούν -ξεχωριστά ο καθένας- βοήθεια από την τότε αντιπρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου για τις ρωσικές κυρώσεις, με την Εύα Καϊλή να μεσολαβεί για να συναφθούν συμφωνίες ανάμεσα στους εφοπλιστές και τον δικηγόρο της.
Ο φάκελος για τη Ρωσία αφορά δύο επιχειρήσεις λόμπινγκ μεταξύ του Σπύρου Παππά (πρώην γενικού διευθυντή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είχε γίνει δικηγόρος και λομπίστας στις Βρυξέλλες) και των Βαγγέλη Μαρινάκη και Γιώργου Προκοπίου.
Όλο το άρθρο της γαλλικής εφημερίδας «Le Sοir»
Qatargate: Όταν η Eva Kaili ήρθε να σώσει τους Έλληνες εφοπλιστές
Δύο μεγάλοι Έλληνες εφοπλιστές φορτηγών πλοίων, αντιμέτωποι με τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας, ζήτησαν βοήθεια από την Εύα Καϊλή, αντιπρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο σύντροφός της, Giorgi, τους έφερε σε επαφή με δύο λομπίστες. Τα προβλήματα λύθηκαν.
«Οι μεγαλύτερες οικονομικές δραστηριότητες στην Ελλάδα είναι ο τουρισμός και οι θαλάσσιες μεταφορές», έγραφε ο Francesco Giorgi – ένας από τους κατηγορούμενους στην υπόθεση Qatargate – σε σημειώσεις που είχε ετοιμάσει για την υπεράσπισή του και τις οποίες οι ερευνητές κατέσχεσαν από το σπίτι του τον περασμένο Απρίλιο.
Με άλλα λόγια, στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η επικείμενη επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων ήταν πηγή ανησυχίας για τους Έλληνες εφοπλιστές, οι οποίοι κατέχουν ένα στα πέντε φορτηγά πλοία παγκοσμίως. «Δύο εφοπλιστές ρώτησαν την Εύα αν γνώριζε κάποιον στην ΕΕ που ασχολείται με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, επειδή ανησυχούσαν», γράφει ο Γκιόργκι στα απομνημονεύματά του. «Μιλήσαμε γι’ αυτό και πρότεινα κάποιον που γνώριζα, τον Μάριο Μάουρο, πρώην υπουργό Άμυνας, πρώην ευρωβουλευτή και τώρα λομπίστα (…). Ο Μάριο Μάουρο πρότεινε να μιλήσω με τον Σπύρο Παππά και εγώ έκανα τις συστάσεις χωρίς να εμπλακώ».
Στις 15 Μαρτίου 2022, λιγότερο από ένα μήνα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε μια νέα δέσμη κυρώσεων, ιδίως για την απαγόρευση «οποιασδήποτε συναλλαγής με ορισμένες ρωσικές δημόσιες επιχειρήσεις σε διάφορους τομείς που αποτελούν το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα του Κρεμλίνου». Οι συναλλαγές που ξεκίνησαν πριν από τις 15 Μαρτίου έχουν δύο μήνες για να κλείσουν. Ο Ευάγγελος Μαρινάκης, ένας ισχυρός Έλληνας επιχειρηματίας και ιδιοκτήτης του ναυτιλιακού ομίλου Capital, είναι ενοχλημένος: θα ήθελε να αγοράσει τέσσερα δεξαμενόπλοια έναντι 200 εκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία προσπαθεί να ξεφορτωθεί μια ρωσική εταιρεία που βρίσκεται στο στόχαστρο των κυρώσεων, η Sovcomflot.
Επιτρέπουν οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες μια τέτοια αγορά; Με τη συμβουλή του ζεύγους Καϊλή-Γιώργη, ο Έλληνας Σπύρος Παππάς, πρώην γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είχε γίνει δικηγόρος και λομπίστας στις Βρυξέλλες, συστήνεται στον όμιλο Μαρινάκη. Ο κ. Παππάς γνώριζε την Εύα Καϊλή: εκείνη την εποχή, όπως παραδέχτηκε, ήταν ήδη δικηγόρος της σε μια υπόθεση φερόμενης υπεξαίρεσης χρημάτων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αργότερα τη βοήθησε στην υπόθεση Qatargate.
Η λεπτή αγορά τεσσάρων δεξαμενόπλοιων
Στις 21 Απριλίου υπεγράφη σύμβαση μεταξύ της CSM, εταιρείας του ομίλου Μαρινάκη, και του Σπύρου Παππά, με τον τελευταίο να παρέχει στον πρώτο «πολιτικές και νομικές συμβουλές» για την αγορά τεσσάρων δεξαμενόπλοιων από τον όμιλο Sovcomflot. Μια επιχείρηση που έγινε ευαίσθητη λόγω των ευρωπαϊκών κυρώσεων.
Όμως, μία ημέρα πριν από την υπογραφή της σύμβασης, ο δικηγόρος είχε ήδη στείλει επιστολή στην Κομισιόν ζητώντας της να κάνει μια εξαίρεση και να επικυρώσει τη συναλλαγή, προκειμένου να προστατεύσει την ευρωπαϊκή τράπεζα ING, πιστωτή της Sovcomflot. Στις 11 Μαΐου, η Επιτροπή απάντησε ότι η εφαρμογή των κυρώσεων εξαρτάται από τις εθνικές κυβερνήσεις και ως εκ τούτου κάλεσε τον όμιλο Μαρινάκη να απευθυνθεί στην ελληνική κυβέρνηση. Αλλά δεν χρειάστηκε καν να ζητήσει εξουσιοδότηση, διότι λίγο μετά την αποστολή της επιστολής στην Επιτροπή, ο όμιλος Μαρινάκη «έμαθε ότι η ING είχε κατασχέσει τα πλοία στο πλαίσιο των δανειακών της συμβάσεων με τη Sovcomflot και ότι η ING είχε κατά συνέπεια γίνει ο πωλητής των πλοίων», δήλωσε ο Έλληνας εφοπλιστής στην EIC. Κατά συνέπεια, η συναλλαγή είναι πλέον μεταξύ δύο ευρωπαϊκών εταιρειών και, ως εκ τούτου, δεν υπόκειται σε κυρώσεις. Κατά συνέπεια, ο όμιλος Μαρινάκη μπόρεσε να αγοράσει τα τέσσερα ρωσικά πλοία λίγο πριν από την προθεσμία της 15ης Μαΐου.
Όταν επικοινώνησε με την EIC, η ING δεν θέλησε να εξηγήσει τις λεπτομέρειες αυτής της πράξης, δηλώνοντας ότι «συμμορφώθηκε πλήρως με τις κυρώσεις της ΕΕ», καθώς οι συναλλαγές βασίστηκαν σε συμβάσεις που είχαν συναφθεί πριν από την επιβολή των κυρώσεων.
Ο Francesco Giorgi δεν απάντησε σε αιτήματα του EIC. Στο σημείωμα που είχε ετοιμάσει για την υπεράσπισή του, το οποίο κατασχέθηκε από την αστυνομία, σημείωσε ότι ο ρόλος του περιορίστηκε στο να φέρει σε επαφή τον πλοιοκτήτη και τον δικηγόρο. Ωστόσο, στον υπολογιστή του βρέθηκε μια προκαταρκτική έκδοση της σύμβασης που συνήφθη μεταξύ του ομίλου Μαρινάκη και του κ. Παππά.
Εκ μέρους της Εύας Καϊλή, ο δικηγόρος Christophe Marchand δεν θέλησε να σχολιάσει την ουσία της υπόθεσης, αλλά εξέφρασε τη λύπη του για την «παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας».
Υγρό αέριο
Το καλοκαίρι του 2022, σύμφωνα με τις ίδιες σημειώσεις του Γκιόργκι, ένας άλλος Έλληνας εφοπλιστής, ο Γιώργος Προκοπίου, ζήτησε τη συμβουλή του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτή τη φορά ο στόχος ήταν να λάβει άδεια εξαγωγής ενός συγκεκριμένου τύπου υγροποιημένου φυσικού αερίου, παρά τις κυρώσεις. Η Εύα Καϊλή έβαλε στο παιχνίδι τον συνεργάτη της, ο οποίος τη συνέδεσε με τους λομπίστες Mario Mauro και Σπύρου Παππά. Ο τελευταίος έγραψε επιστολή προς την Επιτροπή ζητώντας εξαίρεση από τις κυρώσεις. Το αίτημα έφτασε μέχρι την Coreper, την επιτροπή των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών μελών της ΕΕ. Και στις 16 Δεκεμβρίου 2022, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε εξαίρεση από τις κυρώσεις σχετικά με “συμπυκνώματα φυσικού αερίου που παράγονται σε ρωσικά εργοστάσια υγροποιημένου φυσικού αερίου”. Προς μεγάλη ανακούφιση του εφοπλιστή Προκοπίου.
Σε επικοινωνία με την EIC, ο Σπύρος Παππάς δηλώνει ότι “δεν είναι εξουσιοδοτημένος να σχολιάσει” την εργασία του για τον όμιλο Προκοπίου. Είπε ότι ο Ιταλός λομπίστας Mario Mauro δεν εργάστηκε τελικά για το έργο και αυτό επιβεβαιώθηκε από τον ενδιαφερόμενο. Ο όμιλος Προκοπίου δεν έχει απαντήσει.
Η έρευνα αυτή διεξήχθη με την υποστήριξη του Fonds pour le journalisme en Fédération Wallonie-Bruxelles.
