Κείμενο της Δημόσιας απεύθυνσης των Πολιτιστικών Ομάδων του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ηράκλειο, αναφορικά με την πρωτοφανή αντιμετώπιση της Διοίκησης και τις βαρύνουσες προεκτάσεις αυτής για το δημόσιο και ανοιχτό στην κοινωνία χαρακτήρα του Ιδρύματος. Ανάμεσα στα άλλα, ουσιστικά απαγορεύτηκε η χρήση του θεάτρου από τις θεατρικές ομάδες, κλείσιμο του ραδιοφωνικού σταθμού, και άλλες αυθαίρετες και αυταρχικές παρεμβάσεις.
Διαβάστε το κείμενο με τις καταγγελίες:
Από τους πρόποδες του κάμπου(ς)…
Συνηθίζουμε να ασχολούμαστε με θέατρα και χορούς, πρόβες, μαστορέματα, live, συνέδρια,
αστροπαρατηρήσεις, ραδιόφωνα, πλεξίματα και άλλα ωραία. Διαμορφώσαμε και συντηρούμε ένα χώρο που
λειτουργεί στη βάση της προσφοράς και της ανιδιοτέλειας, και τα τελευταία 10 χρόνια έχει αναδειχθεί ως
πυρήνας πολιτισμού της Πανεπιστημιούπολης και ίσως η μόνη σταθερή επαφή του Πανεπιστημίου Κρήτης με
την κοινωνία του Ηρακλείου. Δυστυχώς, στεκόμαστε μουδιασμένοι μπροστά σε μια καινούρια συνθήκη και
αναγκαζόμαστε να μπούμε στην άχαρη διαδικασία να γράφουμε συλλογικά κείμενα, έτσι ώστε να
υπερασπιστούμε τη συνέχεια της παρουσίας και των δράσεών μας στο χώρο.
Μέχρι πρόσφατα, η επικοινωνία με τα όργανα της διοίκησης γινόταν μέσω της υπεύθυνης του Φοιτητικού
Κέντρου (ΦΚ) που διασφάλιζε την αρμονική συνεργασία με τις ομάδες και τη συνέλευση συντονισμού του
χώρου. Τον Μάιο, μετά από μια παράσταση των χορευτικών ομάδων, η στάση της διοίκησης απέναντι στις
ομάδες του ΦΚ άλλαξε απότομα και, κατά την άποψή μας, αδικαιολόγητα. Ενδεικτικά αναφέρουμε με
χρονολογική σειρά και παραπομπές στα σχετικά τεκμήρια:
24 Μάϊου: Κλείσιμο του θεάτρου Μ. Μανασσάκη και αλλαγή της κλειδαριάς του, ώστε ούτε η υπεύθυνη του ΦΚ
να μην έχει κλειδί, συνοδευόμενο από ανακοίνωση ότι η διαχείρισή του θα γίνεται πλέον
αποκλειστικά από την Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας του ΠΚ1
. Λίγες μέρες μετά,
μας μεταφέρθηκε προφορικά ότι τελικά ο χώρος κλείνει για λόγους ασφάλειας2
, χωρίς επίσημη
ενημέρωση, και ενώ έχουμε αποδείξει για χρόνια τη μεριμνα μας για τέτοια ζητήματα3
. Αποτέλεσμα
αυτού ήταν να αποκλειστούν οι ομάδες από τη χρήση του θεάτρου και από τον εξοπλισμό τους
εντός, επ’ αόριστον, αλλά και να ακυρωθεί η προγραμματισμένη παράσταση της θεατρικής ομάδας
(ΘΟΠΚ) και η υπό προγραμματισμό παράσταση της ομάδας Κωμικού Αυτοσχεδιασμού.
27 Μαΐου – 3 Ιουλίου: Επανειλημμένες απόπειρες συλλογής προσωπικών δεδομένων4
(όνομα και ιδιότητα) μελών των
ομάδων, αόριστα, σε επιθετικό κλίμα, και χωρίς τήρηση καμίας νόμιμης διαδικασίας για την
επεξεργασία τους όπως αυτή προβλέπεται στο πλαίσιο συμμόρφωσης GDPR του ίδιου του
Πανεπιστημίου. Υπ’ όψιν ότι τα στοιχεία μας είναι διαθέσιμα μέσω της υπεύθυνης του ΦΚ, όποτε
αυτό έχει ζητηθεί5
. Η γραπτή ενημέρωση για την ανάγκη τήρησης πλαισίου που έγινε από τις ομάδες
αγνοήθηκε, και το αίτημα συλλογής στοιχείων εξακολουθεί να επανέρχεται απροκάλυπτα, αλλά και
να χρησιμοποιείται εκβιαστικά ως προϋπόθεση αδειοδότησης των πολιτιστικών μας εκδηλώσεων.
8 Ιουλίου: Φθορές κατά την απομάκρυνση αυτοσχέδιας εξέδρας6
, η οποία στήθηκε προσωρινά στον εξωτερικό
χώρο του Φοιτητικού Κέντρου (parking) για τις ανάγκες εκδήλωσης, και αποτελούσε περιουσία των
ομάδων. Η απομάκρυνση έγινε με εντολή από τη διοίκηση, στη βάση προδήλως προσχηματικών
ισχυρισμών για την παρεμπόδιση εξόδου κινδύνου του (κλειστού, πλέον) θεάτρου6
.
31 Ιουλίου: Κοινοποίηση εξωδίκου εις βάρος του Ραδιοφωνικού Σταθμού (ΡαΣταΠάνΚ)7
, αντιμετωπίζοντας την
ομάδα ως ξένο σώμα, ενώ λίγους μήνες πριν (19/03/2025), σε συνάντηση στην Πρυτανεία με 8 μέλη
της, που είχαν δώσει τα στοιχεία τους, η διοίκηση είχε δεσμευτεί για την άμεση επίλυση ζητημάτων,
που αμελούνται από το Πανεπιστήμιο εδώ και χρόνια8
. Αντί να διευθετήσει οριστικά τις δεσμεύσεις
της, στις 6 Αυγούστου προχώρησε σε διακοπή ενοικίασης και ηλεκτροδότησης του οικίσκου στο
πάρκο κεραιών στη Ρογδιά απ’ όπου εξέπεμπε ο ΡαΣταΠάνΚ στα FM, χωρίς καμία επικοινωνία με
την ομάδα9
. Στο εξώδικο, που ήρθε σαν απάντηση σε ενημέρωση της ομάδας για τη διεξαγωγή
εκδήλωσης, η Πρυτανεία ανακοίνωσε την απαγόρευση της χρήσης του εξωτερικού χώρου του
Φοιτητικού Κέντρου με οποιονδήποτε τρόπο.
19 Αυγούστου: Αντίστοιχη απαγόρευση επιχείρησε να επιβάλει και στην Κινηματογραφική ομάδα (ΚΟΠΚ) κατά το
στήσιμο του καθιερωμένου Drive-in cinema, κι ενώ το κοινό είχε ήδη αρχίσει να φτάνει στο χώρο10.
3 Οκτωβρίου: Αναστολή της λειτουργίας του server απ’ τον οποίο εξέπεμπαν οι δύο ραδιοφωνικοί σταθμοί του
Πανεπιστημίου (ΡαΣταΠάνΚ στο Ηράκλειο και ΜατζόΡε στο Ρέθυμνο), διακοπή της πρόσβασης του
κοινού στις ιστοσελίδες τους, καθώς και σε άλλες σελίδες και υπηρεσίες που εξυπηρετούσαν τις
ομάδες του χώρου11.
30 Οκτωβρίου: Μας κοινοποιήθηκε νέος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας για το ΦΚ., που συντάχθηκε ερήμην μας
και βρίσκεται ήδη σε ισχύ. Ο κανονισμός αυτός καταργεί τον ανοιχτό και συμμετοχικό χαρακτήρα του
χώρου, αντικαθιστώντας τον από σωρεία γραφειοκρατικών διαδικασιών, και δείχνει βαθιά άγνοια για τον
τρόπο λειτουργίας και τις ανάγκες του Φ.Κ.. Προβλέπει, επίσης, κερδοσκοπική δραστηριότητα στο χώρο,
καθιστά ουσιαστικά παράτυπη την παρουσία μας, όπως υφίσταται, και παρανομη τη καθημερινότητα του
ΦΚ και τις υποδομές που έχουμε στήσει και λειτουργούν
Όλα τα παραπάνω έγιναν απουσία τεκμηρίωσης και αιτιολόγησης και, κατά βάση, με προφορικές εντολές που
μας μεταφέρονταν πάντα μέσω τρίτων, φέρνοντας σε δύσκολη θέση τους υπαλλήλους του Πανεπιστημίου
επανειλημμένα. Αιτηθήκαμε γραπτά συνάντηση και πεδίο διαλόγου από την πρώτη εβδομάδα αυτής της κρίσης,
η διοίκηση αδιαφόρησε για πάνω από ένα μήνα και επανήλθαμε με επιστολή τον Ιούλιο, όπου καταγράψαμε τις
σκέψεις και τα ερωτήματά μας για αυτό που βιώναμε13. Όταν επιτέλους ήρθε ένα email από τη διοίκηση για να
κανονιστεί συνάντηση, το αίτημά μας για διασφάλιση της τεκμηρίωσης της συζήτησης, είτε με τήρηση πρακτικών
είτε με ηχογράφηση κοινή συναινέσει, απορρίφθηκε14. Έχουμε εξαντλήσει κάθε όριο υπομονής και επιμονής,
αποφεύγοντας οποιαδήποτε κλιμάκωση. Μέλημά μας είναι να επανέλθει άμεσα η εύρυθμη λειτουργία των
ομάδων του ΦΚ και να βρεθεί ένα πλαίσιο συνεργασίας και διαλόγου.
Το κλίμα που περιγράφουμε επεκτείνεται και στις πολιτιστικές ομάδες του Ρεθύμνου, οι οποίες βρίσκονται σε
ρήξη με τη διοίκηση εδώ και ένα χρόνο15, αλλά και ευρύτερα στις Πανεπιστημιουπόλεις Βουτών και Γάλλου, όπου
συμβαίνουν ριζικές αλλαγές στην πολιτική κυκλοφορίας και πρόσβασης. Η επιβολή ελεγχόμενης πρόσβασης
στον εξωτερικό χώρο, που πρόκειται να υλοποιηθεί σύντομα στις Βούτες, παρότι ο νόμος την αφήνει
προαιρετική, απειλεί να εξοντώσει τον πολιτισμό στο Πανεπιστήμιο16. Το Φοιτητικό Κέντρο είναι μια μεγάλη
κοινότητα ανθρώπων, που εκτός από πολλούς φοιτητές, περιλαμβάνει εθελοντές μέλη της ευρύτερης
ακαδημαϊκής κοινότητας, του ΙΤΕ, του ΕΛΜΕΠΑ, πολιτιστικούς συλλόγους, μουσικά σχήματα, κ.α.17. Σε μια
Πανεπιστημιούπολη δυσπρόσιτη, με εντατικοποιημένους ρυθμούς σπουδών και λιγότερους φοιτητές από ποτέ,
ο χώρος σταδιακά θα ερημώσει.
Είμαστε μάρτυρες μιας συνολικής αλλαγής που επιχειρείται στο δημόσιο χαρακτήρα του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Μία τέτοια απόφαση αφορά την κοινότητα του Πανεπιστημίου συνολικά και τα συλλογικά θεσμικά όργανα του
ιδρύματος, που πρέπει επιτέλους να αποφασίσουν τι Πανεπιστήμιο θέλουν και να το δηλώσουν επίσημα και
εγγράφως, και όχι παραπλανητικά να διαφημίζουν ότι οι πολιτιστικές του δράσεις εξακολουθούν να
απευθύνονται σε ολόκληρη την κοινωνία18. Αν, δε, επικυρώσουν την αλλαγή που περιγράφουμε, θα πρέπει να
τεκμηριώσουν πώς αυτή συνάδει με την Αποστολή των Α.Ε.Ι. και τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του Π.Κ.
και πώς συμβάλλει στη διεθνή αξιολόγηση και στο ρόλο του ως δημόσιου ιδρύματος ανοικτού στην κοινωνία.
Μας κοινοποιήθηκε νέος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας για το ΦΚ., που συντάχθηκε ερήμην μας
και βρίσκεται ήδη σε ισχύ. Ο κανονισμός αυτός καταργεί τον ανοιχτό και συμμετοχικό χαρακτήρα του
χώρου, αντικαθιστώντας τον από σωρεία γραφειοκρατικών διαδικασιών, και δείχνει βαθιά άγνοια για τον
τρόπο λειτουργίας και τις ανάγκες του Φ.Κ.. Προβλέπει, επίσης, κερδοσκοπική δραστηριότητα στο χώρο,
καθιστά ουσιαστικά παράτυπη την παρουσία μας, όπως υφίσταται, και παρανομη τη καθημερινότητα του
ΦΚ και τις υποδομές που έχουμε στήσει και λειτουργούν.
Εκ των πολιτιστικών ομάδων του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ηράκλειο
Συντονιστικό Ομάδων – Διαχειριστική Συνέλευση Φοιτητικού Κέντρου
Αντικρουστοί – Ορχήστρα Βραζιλιάνικων Κρουστών
Α.Ο.Φ.Π.Κ. – Αστρονομική Ομάδα Φοιτητών Π.Κ.
Capoeira – Ομάδα Capoeira Π.Κ.
Ζ.Ο.Π.Κ. – Ζωγραφική Ομάδα Π.Κ.
Θ.Ο.Π.Κ. (Σχολές Ηρακλείου) – Θεατρική Ομάδα Π.Κ.
Improv – Ομάδα Κωμικού Αυτοσχεδιασμού Π.Κ.
Κ.Ο.Π.Κ. – Κινηματογραφική Ομάδα Π.Κ.
Κροσέ – Ομάδα Πλεξίματος Π.Κ.
Μ.Ο.Π.Κ. – Μουσική Ομάδα Π.Κ.
Π.Ο.Π.Κ. – Ποιητική/Πεζογραφική Ομάδα Π.Κ.
ΡΑ.ΣΤΑ.ΠΑΝ.Κ.96,7 – ΡΑδιοφωνικός ΣΤΑθμός Π.Κ.
toLabaki – Hackerspace
Φουκόμπυρα – Ομάδα Ζυθοποιίας ΦΚ
Φ.Ο.Π.Κ. – Φωτογραφική Ομάδα Π.Κ.
Breaking Heraklion – Χ.Ο.Π.Κ. Breaking
Cretan Swing Shots – Ομάδα Χορού Lindy Hop
Χ.Ο.Π.Κ. Kpop – Χορευτική Ομάδα KPop Π.Κ.
Χ.Ο.Π.Κ. Latin – Χορευτική Ομάδα Latin International & Social Π.Κ.
Χ.Ο.Π.Κ. Παραδοσιακά – Χορευτική Ομάδα Κρητικών και Παραδοσιακών Χορών Π.Κ.
Χ.Ο.Π.Κ. Σύγχρονο – Χορευτική Ομάδα Σύγχρονου Π.Κ.
Χ.Ο.Π.Κ. Tango – Χορευτική Ομάδα Tango Π.Κ.
