Του Αργύρη Αργυριάδη*
Όποιος μπορεί με αισιοδοξία να θωρεί το μέλλον είναι τυχερός. Όποιος πάλι ισχυρίζεται ότι το γνωρίζει είναι είτε ευήθης είτε κοινός απατεώνας. Βέβαια, στο παρελθόν, τους βασικότερους άξονες μιας χρονιάς μπορούσαμε να τους σκιαγραφήσουμε πριν την έναρξή της. Αυτό ήταν το νόημα των προβλέψεων που άλλοτε επιβεβαιώνονταν και άλλοτε διαψεύδονταν. Τι μας επιφυλάσσει, όμως, το 2026;
Κατά τη γνώμη μας ένα μεγάλο ερωτηματικό προσήκει στο νέο έτος. Τούτο διότι οι απορίες που μένουν να απαντηθούν είναι περισσότερες από τις βεβαιότητες που μένει να διαψευστούν. Θα τελειώσει ο Ρωσοουκρανικός πόλεμος; Η λήξη του θα διασφαλίζει την ειρήνη στην Ευρώπη ή απλώς θα σηματοδοτεί την έναρξη αντίστροφης μέτρησης για ένα ευρωρωσικό πόλεμο; Το ρήγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα διευρυνθεί ή θα αποκτήσει, επιτέλους, κοινή εξωτερική πολιτική; Οι πακτωλοί χρημάτων που αναμένεται να επενδυθούν σε πολεμικούς εξοπλισμούς θα συμβάλλουν στη διατήρηση του υφιστάμενου status quo ή θα το ανατρέψουν βίαια; Η αλλοπρόσαλλη και εφεκτική εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ θα διασφαλίσει την οικοδόμηση κοινής αμυντικής πολιτικής των ευρωπαϊκών χωρών; Μπορεί να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό ΝΑΤΟ; Και μήπως η στάση των ΗΠΑ φέρει πιο κοντά Ηνωμένο Βασίλειο και Ευρωπαϊκή Ένωση; Το πρώτο διατηρεί στρατιωτική ισχύ που έχει ανάγκη η Ευρώπη και η τελευταία έχει την οικονομική δύναμη που άρχισε να στερείται η Γηραιά Αλβιώνα, μετά το αυτοκαταστροφικό Brexit.
Η μέση ανατολή θα ηρεμήσει μετά την επικράτηση του Ισραήλ ή τούτη θα αποδειχθεί μια προσωρινή νίκη; Η Τουρκία θα συνεχίσει τον αποσταθεροποιητικό της ρόλο στην περιοχή ή θα περιοριστεί από τις νέες συμμαχίες που δημιουργούνται; Η Κίνα θα συνεχίσει να θριαμβεύει στον εφαρμοσμένο μετακομμουνιστικό καπιταλισμό ή το δικό της μοντέλο ανάπτυξης θα αρχίσει να βλέπει οροφή; Θα προσπαθήσει να τη σπάσει μέσω της στρατιωτικής ισχύος ή μέσω της οικονομικής διπλωματίας; Πόσο βάσιμες θα αποδειχθούν οι ανησυχίες της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας; Θα συνεχίσει να υπάρχει ειρήνη στην ωκεάνια περιοχή του Ινδοειρηνικού;
Σε αυτό το περιβάλλον τι μπορούμε να περιμένουμε για την Ελλάδα; Θα βρούμε τον τρόπο να διατηρήσουμε τους αναπτυξιακούς ρυθμούς όταν στο νέο έτος θα κλείσουν οι κρουνοί του Ταμείου Ανάκαμψης; Τα χρήματα που δαπανήθηκαν (ή σπαταλήθηκαν) τα τελευταία χρόνια θα αφήσουν κάποιο ουσιαστικό οικονομικό ή κοινωνικό αποτύπωμα; Τελικά, θα καταλάβουμε εάν η περιώνυμη διακήρυξη για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας υλοποιήθηκε, έστω εν μέρει; Ή θα αποδειχθεί ότι συνεχίζουμε να κυνηγάμε χίμαιρες;
Πέραν της οικονομίας, η πολιτική θα αποκτήσει τη χαμένη της αίγλη ή θα συνεχίσει να καταναλώνει ακαβούρδιστους κόκκους φραπέ; Οι μεσσίες γένους θηλυκού που εμφανίστηκαν (άλλοτε με τη ρομφαία της τιμωρητικής κάθαρσης άλλοτε ως μεσαιωνικοί ιεροεξεταστές) και οι πρώην πρωθυπουργοί που ξεβράστηκαν σε μια δυστοπική Ιθάκη θα συμβάλουν στην αναγέννηση του πολιτικού συστήματος ή θα επικυρώσουν την τελμάτωσή του; Η αξιωματική αντιπολίτευση θα συνεχίσει να προσωποποιεί την αντιπαράθεση με την κυβέρνηση ή θα την πολιτικοποιήσει; Η «αντιπολίτευση της αξιωματικής αντιπολίτευσης» θα συνεχίσει να επιζητεί απροσδιόριστα «πολυκομματικά μέτωπα» με εκείνους που αρνούνται να συνομιλήσουν πολιτικά μαζί της ή θα προσπαθήσει να συστήσει κοινωνικές συμμαχίες με τα μεσαία δυναμικά στρώματα που έχει εγκαταλείψει; Η πολυδιάσπαση δεξιότερα της σημερινής κυβέρνησης θα βρει τρόπο συνεννόησης και μια ηγετική φωνή ή θα συνεχίσει να λειτουργεί ως βαλβίδα εκτόνωσης των απογοητευμένων δεξιών ψηφοφόρων υπηρετώντας τοιουτοτρόπως το νυν κυβερνητικό κόμμα;
Απορίες πολλές. Απαντήσεις λίγες. Εικασίες περισσότερες.
Καλή χρονιά!
*Δικηγόρος – www.argiriadis.gr