Πιο κοντά από ποτέ στο ναυάγιο το πολυτάραχο έργο μετά τη χθεσινή ανοιχτή ρήξη της κυπριακής ηγεσίας με τον ΑΔΜΗΕ ● Σήμερα αποσαφηνίζεται η «απάντηση» της Αθήνας μετά τη χθεσινή σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου ● Το οικονομικό, το γεωπολιτικό ρίσκο και η τουρκική σφήνα.
Ποια θα είναι η παράπλευρη απώλεια της νέας κρίσης στην υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου και Ελλάδας, που καρκινοβατεί εδώ και σχεδόν δύο χρόνια; Το ίδιο το έργο του υποβρύχιου καλωδίου των 1.000 χιλιομέτρων, οι σχέσεις Αθήνας και Λευκωσίας, ή ο ΑΔΜΗΕ και η νυν διοίκησή του; Μια ιδέα θα πάρουμε σήμερα είτε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρο Παπασταύρου, που θα μιλήσει το πρωί σε τηλεοπτική εκπομπή (OPEN), είτε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη στη μεσημεριανή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
Η νέα ένταση μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας, η οποία προκλήθηκε από δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» περί εκβιασμού του ΑΔΜΗΕ προς την Κύπρο, μια ασυνήθιστα οξεία αντίδραση του Κύπριου προέδρου και μια ανακοίνωση-διάψευση από τον ΑΔΜΗΕ συζητήθηκαν χθες το απόγευμα σε σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ. «Σύντομα θα υπάρξουν σχετικές τοποθετήσεις της κυβέρνησης» ήταν η λιτή ενημέρωση από το Μαξίμου. Και υποθέτουμε ότι το «σύντομα» είναι σήμερα.
Η σειρά των χθεσινών γεγονότων έχει ως εξής:
● Η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» και η ιστοσελίδα Philenews δημοσίευσαν «αποκλειστικές πληροφορίες» ότι ο ΑΔΜΗΕ έστειλε στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου επιστολή για υποβολή ένστασης κατά της απόφασης της ΡΑΕΚ να εγκρίνει μόνο την πρώτη δόση 25 εκατ. ευρώ από τα 125 εκατ. που αναλογούν στην Κύπρο, που παραβιάζει την προ 14 μηνών συμφωνία και ωθεί τον φορέα υλοποίησης του έργου να απαιτήσει από την κυπριακή πλευρά το σύνολο των 251 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει μέχρι σήμερα.
● Ακολούθησε η έντονη αντίδραση Χριστοδουλίδη: «Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρίσεις εκβιάζεται η κυπριακή κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η κυπριακή κυβέρνηση είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού. Αυτό είναι το ξεκάθαρο μήνυμα προς τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ» είπε ο Κύπριος πρόεδρος βάζοντας στο κέντρο της αντιπαράθεσης προσωπικά τον κ. Μανούσο Μανουσάκη.
● Η τρίτη πράξη του χθεσινού θρίλερ περιλάμβανε την ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ, που διέψευδε μεν το δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου», αλλά ταυτόχρονα επιβεβαίωνε τις οικονομικές απαιτήσεις του.
Δείτε: Διάψευση δημοσιεύματος από ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου
«Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025 και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου και διαψεύδει την αυθαίρετη και αδιασταύρωτη πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος των 1,9 δισ. ευρώ του έργου, και το οποίο θα ανακτηθεί στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης» αναφέρει η διάψευση του ΑΔΜΗΕ. Ο οποίος ωστόσο καταλογίζει στην κυπριακή ρυθμιστική αρχή ότι στην απόφασή της τον περασμένο Ιούλιο αναγνώρισε μόνο δαπάνες 82 εκατ. ευρώ έναντι 251 εκατ. ευρώ που είναι οι βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες. Ο ΑΔΜΗΕ επιβεβαίωσε την ένσταση κατά της απόφασης αυτής.
Υποχρεώσεις
Εχει ενδιαφέρον ότι ο Κύπριος πρόεδρος φρόντισε στις δηλώσεις του να θυμίσει ότι το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι κατ’ εξοχήν πολιτικό και αφορά πρωτίστως τις δυο κυβερνήσεις. «Με την ελληνική κυβέρνηση υπάρχει πλαίσιο για το πώς προχωρά το έργο, για τις υποχρεώσεις του καθενός, και υπάρχει και η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Ελληνα πρωθυπουργού και εμένα μετά τη συνάντηση μας στη Νέα Υόρκη» είπε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Εκείνη ακριβώς την περίοδο, περί τα μέσα Σεπτεμβρίου, ο μεν ΑΔΜΗΕ πρόβαλλε διαβεβαιώσεις για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου κι απαιτούσε να καταβληθεί η πρώτη δόση των 125 εκατ. ευρώ που αναλογούν στην Κύπρο, η δε κυπριακή κυβέρνηση, προεξάρχοντος του υπουργού Οικονομικών κ. Κεραυνού, αντέτεινε τις ισχυρές αμφιβολίες της όχι μόνο για την οικονομική, αλλά κυρίως τη γεωπολιτική βιωσιμότητα του έργου. Ο ίδιος ο κ. Χριστοδουλίδης θύμιζε ότι δεν έχει μόνο η Κύπρος υποχρεώσεις, αλλά και η ελληνική πλευρά, ήτοι ο ΑΔΜΗΕ, που πρέπει να συνεχίσει τις έρευνες στον βυθό του Αιγαίου. Εμμέσως η κυπριακή ηγεσία ζητούσε (και εξακολουθεί να ζητά) εγγυήσεις για το γεωπολιτικό ρίσκο του έργου, δηλαδή την ετοιμότητα όλων των εμπλεκομένων (και της Ε.Ε. που το χρηματοδοτεί, και των ΗΠΑ που το ευνοούν λόγω διασύνδεσης, και του Ισραήλ) να αντιμετωπίσουν έναν τουρκικό τυχοδιωκτισμό στην περιοχή των ερευνών.
Ασκηση
Ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γεραπετρίτης είχε τότε διατυμπανίσει την ετοιμότητα της κυβέρνησης να διασφαλίσει με Navtex τη ζώνη των ερευνών. Εκτοτε δεν έγινε καμιά κίνηση. Αντίθετα, είναι το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Πίρι Ρέις» που βγήκε στο Αιγαίο, είναι η Τουρκία που κάνει από σήμερα εκτεταμένη άσκηση στην περιοχή και είναι ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Φιντάν, που διατύπωσε χθες μια σχετικά αόριστη στρατιωτική απειλή για τις ενεργειακές συμμαχίες στην Αν. Μεσόγειο που δεν έχουν την έγκριση ή τη συμμετοχή της Αγκυρας.
Σε όλα αυτά η Λευκωσία είναι προφανώς ο αδύναμος κρίκος. Αλλά όλα τους φέρνουν πιο κοντά από ποτέ σε ναυάγιο την ηλεκτρική διασύνδεση.
Πηγή: Εφημερίδα Συντακτών
