Άμεση ανάγκη προστασίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Σταυρού Ακρωτηρίου Χανίων!

Έχουν περάσει σχεδόν τρία χρόνια από την έναρξη του δίκαιου αγώνα κατοίκων της περιοχής, πολλών Κρητικών αλλά και επισκεπτών του Σταυρού για την προστασία της παρθένας παραλίας της Παχιάς Άμμου και του επιβλητικού βουνού που αποτελεί τοπόσημο για τα Χανιά και ολόκληρη την Κρήτη και το οποίο απειλείται από σχέδια ξενοδοχοποίησης.  Στη διάρκεια αυτών των ετών πραγματοποιήθηκαν πολύμορφες δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των πολιτών, υποβλήθηκαν τεκμηριωμένα υπομνήματα στη Δημοτική Αρχή και στις αρμόδιες υπηρεσίες, ενημερώθηκαν δημοτικοί σύμβουλοι και βουλευτές, ενώ στάλθηκαν ανοιχτές επιστολές, δελτία τύπου και αιτήματα για την αλλαγή χωροθέτησης της κατασκευής του αντλιοστασίου ανεπεξέργαστων λυμάτων Α44 μακριά από την παραλία της Παχιάς Άμμου.

Ωστόσο, καμία ανταπόκριση δεν υπήρξε από τη Δημοτική Αρχή, η οποία παραμένει αδιάφορη σε πληθώρα εκκλήσεων με πάνω από 72.500 υπογραφές πολιτών, καθώς και 32 περιβαλλοντικών οργανώσεων και ομάδων που στηρίζουν το αίτημα της αλλαγής χωροθέτησης του Α44. Πέρα από τη μείωση του φωτισμού στους δρόμους μπροστά από τις παραλίες του Σταυρού κατά την περίοδο εκκόλαψης των αυγών των θαλάσσιων χελωνών Caretta Caretta, μετά από αιτήματα, καμία άλλη κίνηση στήριξης δεν υπήρξε αυτό το διάστημα.  Στα 10 αιτήματα για συνάντηση με τον Δήμαρχο και Πρόεδρο της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Χανίων (ΔΕΥΑΧ), Παναγιώτη Σημανδηράκη, υπήρξε μόλις μία απάντηση. Όταν ζητήθηκε δε, αναβολή λόγω προβλήματος υγείας μέλους του Συλλόγου, δεν ορίστηκε ποτέ νέα ημερομηνία. Ένα αίτημα το οποίο κατατέθηκε στις 5 Αυγούστου 2025, αγνοήθηκε. Ακόμη και ένα πρόσφατο αίτημα τοπικών συμβούλων της Δημοτικής Κοινότητας Κουνουπιδιανών για γνωμοδότηση για τα προβλήματα που δημιουργεί η σημερινή χωροθέτηση του Α44 απορρίφθηκε, με το αιτιολογικό ότι το θέμα είχε ήδη κριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο.

Στις 26 Αυγούστου 2025 εστάλη αίτημα για αλλαγή χωροθέτησης του Α44 στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με κοινοποίηση στο Υπουργείο Πολιτισμού, στο Υπουργείο Τουρισμού, στην Περιφέρεια Κρήτης, στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, στο Δήμο Χανίων, στο Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων και στο Τοπικό Συμβούλιο της Δημοτικής Ενότητας Κουνουπιδιανών. Το αίτημα αυτό συνυπέγραψαν έξι τοπικοί σύλλογοι και δύο ομάδες πολιτών. Όταν ζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο τέλη Αυγούστου από δημοτικούς συμβούλους της αντιπολίτευσης να υπάρξει τοποθέτηση του Δημάρχου και Προέδρου της ΔΕΥΑΧ, αγνοήθηκε πλήρως. Μέχρι πότε η Δημοτική Αρχή και η διοίκηση της ΔΕΥΑΧ θα κωφεύουν; Η οικολογική καταστροφή στον Σταυρό πρέπει να σταματήσει άμεσα και η περιοχή να προστατευτεί όπως της αξίζει!

Η υπόθεση του αντλιοστασίου Α44 δεν είναι το μοναδικό περιβαλλοντικό ζήτημα για το οποίο έχει ενεργοποιηθεί ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού (SEA).  Ο Σύλλογος έχει ζητήσει:

• Την επανεξέταση της ένταξης του παραλιακού μετώπου του Σταυρού στο δίκτυο NATURA (από τον Οκτώβριο 2023, χωρίς απάντηση). Το αίτημα αυτό δεν επηρεάζει αρνητικά τον οικισμό, τις ιδιοκτησίες ή την επιχειρηματική δραστηριότητα στον Σταυρό, όπως δεν έχει επηρεάσει την Γεωργιούπολη και τον Ταυρωνίτη-Μάλεμε που είναι ήδη στο δίκτυο αυτό. Έχει στόχο να αναδείξει τη φυσική αξία της περιοχής και να τη διαφυλάξει για το μέλλον.
• Δενδροφύτευση με είδη της κρητικής φύσης στις παραλίες και στο δημοτικό οικόπεδο της κεντρικής πλατείας, εις μνήμην σημαντικών προσωπικοτήτων (Φεβρουάριος 2024, χωρίς αποτέλεσμα παρά την επιτόπια επίσκεψη γεωπόνων του Δήμου Χανίων).  Μάλιστα η Κτηματική Υπηρεσία μέσα σε λίγες ημέρες από την αποστολή του αιτήματος απάντησε αρνητικά, καθώς όπως υποστήριξε η δενδροφύτευση αποτελεί «αλλοίωση των βιοτικών στοιχείων» του κοινόχρηστου χώρου του αιγιαλού, ενώ όλο αυτό το διάστημα τηρεί σιγή ιχθύος για το γεγονός ότι το Α44 κατασκευάζεται αυθαίρετα σε ακίνητο του Ελληνικού Δημοσίου χωρίς να έχει παραχωρηθεί στην ΔΕΥΑΧ η χρήση για την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου.
• Αποκατάσταση ζημιών στο κτίριο του δημοτικού οικοπέδου μπροστά από την κεντρική παραλία του Σταυρού (Απρίλιος 2023)
• Τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων για τον προστατευόμενο υγρότοπο  και τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής (Απρίλιος 2023, χωρίς ανταπόκριση).
• Προστασία και ανασύσταση των αμμοθινών στην Παχιά Άμμο και τις υπόλοιπες παραλίες του Σταυρού (Δεκέμβριος 2023). Η Διεύθυνση Δασών Χανίων, σε απάντηση προς τον Σύλλογο, πρότεινε, μετά από μελέτη, να υπάρξουν στην περιοχή δράσεις ανόρθωσης των οικοσυστημάτων αλλά και προστασίας του τοπίου συνολικά μέσα από μία ολιστική περιβαλλοντική και αειφόρα προσέγγιση, όπου συνυπάρχουν κάτοικοι, επιχειρήσεις και επισκέπτες, οι οποίοι απολαμβάνουν αισθητικά το φυσικό περιβάλλον. Καμία κίνηση δεν έγινε προς αυτήν την κατεύθυνση, παρόλο που ενημερώθηκαν οι αρμόδιες αρχές.

Στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, η απαξιωτική στάση της Δημοτικής Αρχής και των περισσοτέρων αρμόδιων φορέων απέναντι στις εκκλήσεις των πολιτών για την προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς ενός μοναδικού τόπου, διεθνούς φήμης, όπως ο Σταυρός, είναι αδιανόητη. Οι πολίτες έχουν μείνει να αγωνίζονται μόνοι τους για τα αυτονόητα, αντιμετωπίζοντας μάλιστα εχθρική στάση από την σημερινή Δημοτική Αρχή.  Η προστασία του Σταυρού είναι καθήκον όλων – ιδιαίτερα όσων βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης και θα λογοδοτήσουν στις επόμενες γενιές. Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας, η έμπρακτη στήριξη της Κοινωνίας των Πολιτών δεν είναι απλώς απαραίτητη – είναι επείγουσα!

Ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού (SEA) ζητά από τις αρμόδιες αρχές:

• Την ένταξη της περιοχής του Σταυρού στο δίκτυο NATURA.
• Την προστασία του βουνού και ολόκληρου του κόλπου, συμπεριλαμβανομένης της Παχιάς Άμμου, σύμφωνα με τον Νόμο 3937. Ζητάμε να ληφθούν υπόψη οι αισθητικοί και περιβαλλοντικοί λόγοι, αλλά και ο ρόλος του βουνού ως τοπόσημο της Κρήτης.
• Την εξεύρεση βιώσιμης εναλλακτικής θέσης για το την κατασκευή του αντλιοστασίου ανεπεξέργαστων λυμάτων Α44 μακριά από την παραλία, προς όφελος της τοπικής κοινότητας και του περιβάλλοντος.