Καταπέλτες κατά των ιατροδικαστών των Τεμπών, που δεν διενήργησαν τις απαραίτητες τοξικολογικές εξετάσεις, έμπειροι ιατροδικαστές: «Για την ιατροδικαστική επιστήμη είναι πάγια τακτική η διενέργεια τοξικολογικών εξετάσεων σε θύματα όπου έχει ξεσπάσει πυρκαγιά, ανεξάρτητα από τα αίτια αυτής»
Αναπάντητα παραμένουν δύο χρόνια μετά τα ερωτήματα για τον τρόπο με τον οποίο προκλήθηκαν τα εγκαύματα τραυματιών και πυροσβεστών την ώρα που ρούχα και στολές έμειναν άθικτα
Ακόμη αναπάντητο –τουλάχιστον από τις αρμόδιες να το διερευνήσουν και να αποφανθούν αρχές– παραμένει το κομβικό για την υπόθεση των Τεμπών ερώτημα: Ποια ήταν η τοξική ουσία που προκάλεσε τα χημικά εγκαύματα στους πυροσβέστες κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της κατάσβεσης της φωτιάς και της διάσωσης επιζώντων στα Τέμπη;
Ακόμη όμως και επιζήσαντες της επιβατικής αμαξοστοιχίας, όπως η Βασιλική Κόκκαλη, δύο χρόνια μετά δεν έχουν λάβει σαφή απάντηση αναφορικά με το τι ακριβώς προκάλεσε τα εγκαύματα που είχαν στο σώμα τους και κάτω από τα απολύτως άθικτα ρούχα τους.
Οι απαντήσεις βεβαίως θα είχαν δοθεί και δεν θα επιδέχονταν κανενός είδους παραπλανητικό και συγκαλυπτικό αφήγημα εάν είχαν γίνει οι αναγκαίες εργαστηριακές εξετάσεις των τραυμάτων ζώντων αλλά και οι τοξικολογικές – ιστολογικές θανόντων, όπως άλλωστε ξεκάθαρα επιτάσσει το πρωτόκολλο μαζικών καταστροφών.
Ακόμη και σήμερα όμως, που πλήθος πορισμάτων ομάδας διακεκριμένων, εξειδικευμένων πραγματογνωμόνων καταδεικνύει ότι η πυρκαγιά προκλήθηκε όχι από έλαια σιλικόνης αλλά από υδρογονάνθρακες κατακαίγοντας ζωντανούς περίπου 30 εκ των επιζώντων της σύγκρουσης των τρένων, οι αρμόδιες αρχές δεν δείχνουν διάθεση ενδελεχούς έρευνας σχετικά με αυτό.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στις 13/12/2024 ο ανακριτής Σωτήρης Μπακαΐμης είχε απορρίψει και το αίτημα του Παύλου Ασλανίδη για εκταφή του παιδιού του προκειμένου να διενεργηθεί εξέταση DNA με στόχο την ταυτοποίηση της σορού αλλά και τη διεξαγωγή βιοχημικών εξετάσεων που θα βοηθούσαν στη διαλεύκανση της υπόθεσης.
Ηρθαν σε επαφή με χημικές ουσίες
«Ο τραυματισμός των πρώτων αφιχθέντων στον τόπο του συμβάντος πυροσβεστών οφείλεται σε επαφή τους με χημικές ουσίες που έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν χημικό τραύμα, χωρίς όμως να επηρεάσουν την ένδυσή τους, η οποία αποδεδειγμένα λόγω ακαταλληλότητας δεν τους προστάτευσε» αναφέρει στις τεχνικές εκθέσεις του ο ειδικός πραγματογνώμονας συγγενών των θυμάτων Βασίλης Κοκοτσάκης.
Ο ίδιος άλλωστε ο Ευάγγελος Φαλάρας, συντονιστής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας, μιλώντας στο documentonews.gr ήδη από την 1η/3/2024 για τα ύποπτα εγκαύματα των πυροσβεστών είχε επισημάνει: «Συνειδητοποίησα ότι αυτό που κι εγώ νόμιζα ότι ήταν κάτι που προκλήθηκε από την τριβή ήταν κάτι που δεν μπορώ να προσδιορίσω και θα ήθελα να το γνωρίζω για να προφυλάξω τους συναδέλφους. Αν ήταν υγρά μπαταρίας, θα καιγόταν και το ύφασμα. Δεν ξέρω τι είναι αυτό που δεν επηρεάζει το ύφασμα και επηρεάζει το δέρμα. Αυτό χρειάζεται ειδική γνώση. Ούτε οι γιατροί, που τους ρωτήσαμε, δεν μπορούσαν να απαντήσουν».
Επιζήσασα: «Αυτά τα εγκαύματα δεν έκλειναν»
Η επιζήσασα Βασιλική Κόκκαλη εξηγεί στο Documento πώς «χάραξαν» το κορμί της αλλά όχι και τα ρούχα της τα εγκαύματα: «Ηταν σίγουρα κάτι χημικό. Πέρα από ένα έγκαυμα που είχα στο πόδι επειδή ακούμπησα κάπου, είχα και άλλα δύο στην πλάτη και την κοιλιακή χώρα. Ηταν κάτω από τα ρούχα μου, τα οποία ήταν άθικτα. Τα εγκαύματα με ταλαιπωρούσαν δύο χρόνια. Δεν έκλειναν, δεν είχαν αποχρωματιστεί και το δέρμα μου είχε περίεργη υφή. Μου έδωσαν κορτιζόνες, κρέμες, αλλά δεν υποχωρούσαν. Δεν συνδέονταν ούτε με τις αλλεργίες μου. Το ένα στην πλάτη μου ήταν σκληρό. Σαν να είχε καταστραφεί ο ιστός. Δύο χρόνια τώρα κανείς δεν μου έχει πει τι τα προκάλεσε, όπως και άλλα τραύματα που φέρω από εκείνο το βράδυ. Ο κ. Μπακαΐμης δεν προχώρησε σε καμία ιατροδικαστική εξέταση και σε καμία κίνηση. Εδώ δεν μας κάλεσαν καν για καταθέσεις, μόνοι μας πήγαμε στην ουσία. Εκανα μια υπεύθυνη δήλωση επειδή έμαθα ότι πήγαν να κλείσουν τον φάκελο και αναγκάστηκε να με καλέσει».
Πώς τραυματίστηκαν οι πυροσβέστες
Οι πυροσβέστες Ιωάννης Καμζελάς και Ελευθέριος Βούλγαρης περιγράφουν στις καταθέσεις τους πώς τα νερά που έπεφταν πάνω τους από την κατάσβεση πέρασαν εσωτερικά στις στολές τους και τους προκάλεσαν χημικά εγκαύματα. Αναφέρει στην κατάθεσή του ο Ι. Καμζελάς, που είχε χημικά εγκαύματα δεύτερου και τρίτου βαθμού: «Οσο επιχειρούσα, γινόταν κατάσβεση στο βαγόνι Ν2 και τα νερά που έριχναν οι συνάδελφοι έπεφταν πάνω μας. Αισθανόμουν στο δέρμα μου κάτι σαν γρατζουνιά αλλά εκείνη την ώρα δεν έδωσα σημασία και συνέχισα την προσπάθεια. Περί τις 6.00, όταν ολοκληρώσαμε τις ενέργειες απεγκλωβισμού στο βαγόνι 3, έβγαλα το γάντι μου και είδα ότι το δέρμα στο δεξί μου χέρι ήταν άσπρο. Εκ των υστέρων μου είπαν ότι είχε νεκρώσει ο ιστός. Οταν επέστρεψα στην υπηρεσία μου για την αλλαγή της βάρδιας, μόλις έβγαλα τη στολή, είδα και στα πόδια μου εγκαύματα, οπότε η υπηρεσία με παρέπεμψε στο νοσοκομείο της Λάρισας και έπειτα στο Λάτσειο ίδρυμα Εγκαυμάτων».
Σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση των γιατρών του Θριασίου: «Η κλινική εικόνα καθώς και το γεγονός ότι ο ασθενής επιχειρούσε μακριά από θερμικό φορτίο συνηγορούν προς τη διάγνωση του χημικού εγκαύματος […]. Από τη βιβλιογραφία περιγράφεται ότι τα ενδύματα των πυροσβεστών, που είναι πορώδη, μπορεί να είναι διαπερατά από χημικές ουσίες. Οι ουσίες αυτές, και πάλι βάσει βιβλιογραφίας, είναι το μονοξείδιο του άνθρακα, το διοξείδιο του αζώτου, το διοξείδιο του θείου, η φορμαλδεΰδη, καθώς και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάθρακες (ΡΑΗ) και οι αλειφατικοί υδρογονάνθρακες. Αλλες ενώσεις περιλαμβάνουν το υδροκυάνιο, το φωσγένιο, τις διοξίνες, την αμμωνία, τη φαινόλη και τα παράγωγά της, καθώς και ορισμένα αλογόνα».
Ο έτερος τραυματίας, Ελ. Βούλγαρης, επισημαίνει στην κατάθεσή του: «…δεχτήκαμε υλικό κατάσβεσης από το βαγόνι 2… Κατάλαβα ότι κάτι με έκαψε αλλά δεν έδωσα σημασία λόγω της έντασης των προσπαθειών. Το βράδυ της επόμενης μέρας παρατήρησα ότι όλη δεξιά πλευρά από τον ώμο μέχρι το κάτω άκρο μου είχε εγκαύματα […]. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, τα χημικά εγκαύματα που υπέστησα οφείλονται σε κάποιο υγρό που διαπέρασε τη στολή μου από πάνω μέχρι κάτω, μαζί με τον ιδρώτα».
Ουδείς εκ των δυο δεν είχε ποτέ τραυματιστεί με τέτοιο τρόπο, ενώ οι στολές τους δεν είχαν κάποια φθορά, όπως για παράδειγμα φθείρονται όταν έρχονται σε επαφή με υγρά μπαταρίας.
Δεν έκαναν καμία εξέταση των χημικών εγκαυμάτων
Στους πυροσβέστες όχι μόνο δεν έγιναν οι απαραίτητες εργαστηριακές εξετάσεις, αλλά και οι στολές τους δεν κατασχέθηκαν, όπως θα έπρεπε να είχε συμβεί. Το δε αποτέλεσμα της ένορκης διοικητικής εξέτασης (ΕΔΕ) που διατάχθηκε για τον τραυματισμό των ανδρών της πυροσβεστικής, 24 μήνες μετά, ακόμη αγνοείται. Σε ερώτησή μας προς τον τότε τραυματία πυροσβέστη Ελ. Βούλγαρη αν δύο χρόνια μετά έχει μάθει τι του προκάλεσε τα χημικά εγκαύματα εν ώρα καθήκοντος, ο ίδιος απάντησε: «Εχει γίνει ΕΔΕ για τον τραυματισμό μου από το αρμόδιο τμήμα. Δεν είχε κάτι εμφανές η στολή μου και έχω εξεταστεί από το Θριάσιο. Επειτα από έναν δύο μήνες οι πληγές μου επουλώθηκαν».
Ο Ανδριανός Γκουρμπάτσης, πρώην υπαρχηγός της πυροσβεστικής και δικαστικός πραγματογνώμονας, εξηγεί μιλώντας στο Documento ότι εν προκειμένω δεν έγιναν ούτε καν τα απολύτως αυτονόητα: «Από την πρώτη στιγμή έπρεπε οι στολές τους να σταλούν στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών (ΔΕΕ) για να διαπιστωθεί η γενεσιουργός αιτία των εγκαυμάτων. Το νερό που πέρασε εσωτερικά ήρθε σε επαφή με κάποια ουσία που ήταν προϊόν της πυρκαγιάς. Αν είχαν εξεταστεί, θα φαινόταν τι ήταν αυτό που διαπέρασε τη στολή. Το δεύτερο και κρίσιμο ήταν να γίνει ιατροδικαστική εξέταση. Επρεπε να παρθεί δείγμα από τα εγκαύματα, ιστός, και να διαπιστωθεί από τι προκλήθηκε το έγκαυμα».
«Πρώτη φορά» επισημαίνει ο κ. Γκουρμπάτσης «βλέπω τόση αβλεψία σε όλα τα επίπεδα. Από την προανάκριση στην ανάκριση… παντού βλέπω λάθη και παραλείψεις. Δεν έκανε τίποτε η ανακριτική αρχή που ήταν αρμόδια. Η ΕΔΕ για τον τραυματισμό των πυροσβεστών είναι ακόμη σε εξέλιξη. Ο ενεργών την ΕΔΕ έπρεπε να πάρει καταθέσεις από τους γιατρούς και ενδεχομένως από έμπειρο ιατροδικαστή για να καταλήξει ότι τα χημικά εγκαύματα είναι από εκεί. Πρόκειται για κάτι κρίσιμο που δεν έγινε και θα αναδείκνυε τι είναι αυτό που τα προκάλεσε. Στο παρελθόν θυμάμαι τραυματισμούς πυροσβεστών από υγρά μπαταριών, αλλά είχε διαπιστωθεί η αιτία».
Πολυτραυματίας: «Καιγόμουν εσωτερικά»
Διαβάζοντας τις καταθέσεις των πολυτραυματιών γεννιούνται τεράστια ερωτήματα για τη σκοπιμότητα των προανακριτικών και ανακριτικών παραλείψεων σε σχέση και με τα προκληθέντα εγκαύματα. Οπως τα ίδια τα θύματα περιγράφουν, ένιωθαν ένα «κάψιμο» στα σωθικά τους, μύριζαν έντονα χημικά σαν αυτά των παλιών καθαριστηρίων και η υγεία τους έχει διαλυθεί δύο χρόνια μετά το δυστύχημα.
Στην κατάθεσή του ο τραυματίας με 70% αναπηρία Θεόδωρος Κατσιούλης περιγράφει τι αισθάνθηκε στην ατμόσφαιρα μετά τη σύγκρουση και την έκρηξη: «Η αίσθησή μου, όπως με ρωτάτε, είναι ότι πρόκειται για κάτι διαφορετικό που δεν έχει σχέση με τη φωτιά στο σημείο και τη θερμότητα. Αυτό το νέφος δεν έκαιγε όπως καίει η φωτιά, αλλά αισθανόμουν ότι εσωτερικά καιγόμουν χωρίς φλόγα και τραβούσε το δέρμα».
Σοκαριστικός ήταν και ο τραυματισμός άλλης νεαρής επιζήσασας, η οποία υπέστη εγκαύματα τρίτου βαθμού στο 85% του σώματός της ενώ φορούσε τα ρούχα της! Οπως ανέφερε συγγενικό της πρόσωπο στην κατάθεσή του στον Σωτ. Μπακαΐμη: «Αναρωτιόμασταν σαν γονείς πώς το παιδί μας απέκτησε εγκαύματα τρίτου βαθμού στο 85% του σώματός του ενώ φορούσε τα ενδύματά του… Δεν μπορούν να επουλωθούν ο ιστός και το δέρμα στη φτέρνα του δεξιού κάτω άκρου. Η βάδιση γίνεται με δυσκολία. Η κάκωση στο κεφάλι έχει φέρει αναπηρία στο αριστερό χέρι, πράγμα που του δημιουργεί μεγάλο ψυχολογικό τραύμα. Εχει αξιολογηθεί με 96% αναπηρία από ΚΕΠΑ και ΑΣΥΕΑ».
Και η Β. Κόκκαλη, 24 μήνες μετά το δυστύχημα, δεν γνωρίζει πώς κάηκε αλλά και πώς έπαθε ανεπανόρθωτη βλάβη στο διάφραγμα και στην όρασή της. Η ίδια τονίζει στο Documento: «Δεν μπορούσες να ανασάνεις. Ηταν αυτό που μύριζες στα παλιά καθαριστήρια όταν έμπαινες αλλά στο εκατονταπλάσιο, τόσο αποπνικτικό ήταν. Εχω κατεστραμμένο διάφραγμα, το οποίο διέγνωσαν τρεις τέσσερις μήνες μετά. Είχα πονοκεφάλους, αιμορραγίες από τη μύτη. Ξαναπήγα στο ΑΧΕΠΑ και μου είπαν πως το διάφραγμά μου είναι κατεστραμμένο. Με έβαλαν σε λίστα αναμονής με έναν κωδικό επείγοντος περιστατικού για χειρουργείο. Δεν ασχολήθηκε κανείς μαζί μου. Οταν έκανα αίτηση για τις γνωματεύσεις που μου ζήτησε ο εφέτης με κάλεσαν τώρα για να περάσω αξιολόγηση από το χειρουργείο… για να μου πουν πως δεν γίνεται διότι είναι μεγάλη η ζημιά! Δύο χρόνια τώρα κανείς δεν μου έχει πει από τι τα έχω πάθει όλα αυτά. Εναν χρόνο πριν από το δυστύχημα έβλεπα άριστα, είχα 9/10 όραση. Μετά το δυστύχημα έχω μείνει με 1/10 όρασης στο ένα μου μάτι και 2/10 στο άλλο… Δεν μπόρεσε να μου πει κανείς τι το προκάλεσε αυτό. Ακόμη το ψάχνω. Αν μου συμβεί κάτι, θα μείνω τυφλή και δεν ξέρω γιατί. Για τη σταδιακή απώλεια της όρασής μου γνωρίζει και ο ανακριτής».
«Οι τοξικολογικές εξετάσεις είναι πάγια τακτική»
Καταπέλτες κατά των ιατροδικαστών των Τεμπών, που δεν διενήργησαν τις απαραίτητες τοξικολογικές εξετάσεις οι οποίες θα καταδείκνυαν μεταξύ άλλων την εισπνοή χημικών ουσιών από τα θύματα, είναι –μιλώντας στο Documento– έμπειροι ιατροδικαστές, κάποιοι εκ των οποίων είχαν διενεργήσει όλες τις υποχρεωτικές εξετάσεις, ανάμεσα στις οποίες και τοξικολογικές, σε θύματα μαζικών καταστροφών, όπως στις πυρκαγιές στην Ηλεία το 2007 και στο Μάτι το 2018.
Και αυτό γιατί, όπως κατηγορηματικά ξεκαθαρίζει στο Documento ο ιατροδικαστής Κωνσταντίνος Ανδρέου, «για την ιατροδικαστική επιστήμη είναι πάγια τακτική η διενέργεια τοξικολογικών εξετάσεων σε θύματα όπου έχει ξεσπάσει πυρκαγιά, ανεξάρτητα από τα αίτια αυτής».
Αντίθετα, οι αποκαλούμενοι πλέον ως ιατροδικαστές των Τεμπών, Χρήστος Κραββαρίτης, Χρυσαυγή Κούση και Ρουμπίνη Λεονταρή, οι οποίοι είναι αυτοί που υπογράφουν τις επίμαχες εκθέσεις, όταν εκλήθησαν σε ανωμοτί εξηγήσεις ως ύποπτοι παράβασης καθήκοντος μετά τις μαζικές μηνύσεις συγγενών των θυμάτων, δήλωσαν ενώπιον του αντεισαγγελέα εφετών Λάρισας ότι οι «τοξικολογικές – ιστολογικές εξετάσεις στην περίπτωση θανάτων από μαζικές καταστροφές διενεργούνται κατά την κρίση των ιατροδικαστών» και ότι δεν απαιτούνταν διενέργεια τοξικολογικών, καθώς «στις απανθρακωμένες σορούς ο θάνατος επήλθε λόγω της άμεσης επίδρασης της φωτιάς».
Μάλιστα, ο εισαγγελέας που μελέτησε τις… εξηγήσεις τους έσπευσε να τις αξιολογήσει ως επαρκείς και να αρχειοθετήσει την υπόθεση σε βάρος τους.
Και γιατί όχι άλλωστε; Το «μπάζωμα» και αυτών των στοιχείων είχε επιτευχθεί και ουδείς πίστευε σε εκείνο το στάδιο της ανάκρισης ότι διαβεβαιώσεις όπως αυτή που έδινε η προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας, Ρ. Λεονταρή, στη Μαρία Καρυστιανού ότι η κόρη της «πέθανε ακαριαία» θα καταρρίπτονταν παταγωδώς από τα συγκλονιστικά στοιχεία που θα έρχονταν αργότερα στη δημοσιότητα.
Μετά την αποκάλυψη του Documento τον περασμένο Νοέμβριο με τα τελευταία τρία λεπτά των επιβατών, προέκυψε ότι πολλοί από αυτούς επέζησαν από τη σύγκρουση και έλιωσαν από τη φωτιά που προκλήθηκε εξαιτίας εύφλεκτων υλών που, σύμφωνα με έμπειρους πραγματογνώμονες, μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία, αποδεικνύοντας έτσι πως οι παραλείψεις των ιατροδικαστών συνέτειναν στη συσκότιση για τα ακριβή αίτια πρόκλησης της πυρκαγιάς και του θανάτου πολλών επιβατών.
«Θα καταθέσουμε για τις μαζικές παραλείψεις»
Υστερα από όσα έχουν πλέον αποκαλυφθεί, όχι χάρη στις ανακριτικές αρχές αλλά χάρη στον αγώνα των συγγενών των θυμάτων, τα ερωτήματα για τη στάση των ιατροδικαστών στα Τέμπη, που ήταν υπό την εποπτεία του Νικόλαου Καρακούκη, πληθαίνουν ακόμη περισσότερο και οδηγούν σε εύλογες αντιδράσεις ακόμα και από πολλούς συναδέλφους τους.
«Τουλάχιστον 15 ιατροδικαστές του υπουργείου Δικαιοσύνης (εκτός των δέκα ήδη εμπλεκομένων στην υπόθεση των Τεμπών) και τρεις καθηγητές πανεπιστημίου είναι αποφασισμένοι να καταθέσουν ενόρκως, ενώπιον εισαγγελέα, ότι στην υπόθεση των Τεμπών είχαμε μαζικές ιατροδικαστικές παραλείψεις που δεν δικαιολογούνται κατά τη διερεύνηση μαζικών καταστροφών και δη με ισχυρή υπόνοια, πλέον βεβαιότητα, έκρηξης», όπως δηλώνει στο Documento ο Γιάννης Απατσίδης, συνήγορος πολλών ιατροδικαστών.
Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ένα: οι «εγκληματικές» παραβιάσεις των ιατροδικαστικών στα Τέμπη έστρωσαν το χαλί για τη συγκάλυψη «κατακρεουργώντας» την αλήθεια.
Δεν έκαναν ποτέ ό,τι έκαναν σε Μάτι και Ηλεία
Η ιατροδικαστική διαδικασία στα Τέμπη καταστρατήγησε τα διεθνή πρωτόκολλα αντιμετώπισης μαζικών καταστροφών, καθώς παραλείφθηκαν οι σημαντικές εξετάσεις που θα μπορούσαν να εντοπίσουν τα χημικά στοιχεία που βρίσκονταν στον οργανισμό των νεκρών, αφού βρέθηκαν χημικές ουσίες στο σημείο της σύγκρουσης ως αποτέλεσμα έκρηξης και της μετέπειτα πυρκαγιάς. Τοξικολογικές εξετάσεις έγιναν μόνο στον μηχανοδηγό, γεγονός που αποδόθηκε στο ότι είναι αυτός που χειριζόταν το τρένο. Ωστόσο, οι εξετάσεις έπρεπε να γίνουν ανεξαιρέτως σε όλες τις σορούς, ακόμη και σε εκείνες που αποτελούνταν από υπολείμματα.
Η επιστημονική «ακροβασία» των ιατροδικαστών στα Τέμπη έγκειται σε ακόμη ένα σημαντικό σημείο: τοξικολογικές εξετάσεις διενεργήθηκαν σε άλλες περιπτώσεις απανθρακωμένων θυμάτων, όπως στους μαζικούς θανάτους από την πτώση του αεροσκάφους της Helios το 2005, στους θανάτους από πυρκαγιές στην Ηλεία το 2007 και στο Μάτι το 2018 αλλά και σε αυτούς από το ναυάγιο στην Πύλο το 2023, όπου μάλιστα δεν είχε προηγηθεί ανεξήγητη έκρηξη.
Μάλιστα, όταν το Documento είχε επικοινωνήσει με την ιατροδικαστή Χρ. Κούση, που διενήργησε νεκροψία – νεκροτομή στις περισσότερες σορούς, ρωτώντας την γιατί δεν έγιναν τοξικολογικές, η ίδια απάντησε: «Τι να την κάνω την τοξικολογική; Ηταν οδηγός αυτοκινήτου, ήταν οδηγός του τρένου; Επιβάτης ήταν ο άνθρωπος που απανθρακώθηκε». Η Χρ. Κούση μάλλον «ξέχασε» πως και στην αεροπορική τραγωδία της Helios, όπου είχαμε επιβάτες-θύματα, έγιναν τοξικολογικές «που δεν έδειξαν να υπήρχε κάποια ουσία που μπορεί να ανέπνευσαν ή να κατάπιαν τα θύματα».
Η επιστημονική αλήθεια «σκάει με κρότο» κατακρημνίζοντας το αφήγημα των ιατροδικαστών στα Τέμπη και αποδεικνύοντας πως πραγματοποίησαν μια κατάφωρη παραβίαση του ιατροδικαστικού de lege artis.
Ο ιατροδικαστής Κων. Ανδρέου ξεκαθαρίζει στο Documento ότι οι τοξικολογικές στην ιατροδικαστική επιστήμη είναι «πάγια τακτική σε θύματα, όπου έχει ξεσπάσει πυρκαγιά, ανεξάρτητα από τα αίτια αυτής» και προσθέτει: «Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, ο τοξικολογικός έλεγχος όλων των ατόμων, περιλαμβανομένων και των επιβατών, έχει καθοριστική σημασία προκειμένου να διαπιστωθεί εάν ήταν εν ζωή ενόσω δρούσε η πυρκαγιά. Η ανεύρεση ανθρακυλαιμοσφαιρίνης καταδεικνύει ότι τα άτομα εισέπνευσαν μονοξείδιο του άνθρακα. Παράλληλα, είναι δυνατό να αναζητηθούν και να βρεθούν άλλες ουσίες-παράγωγα καύσης υλικών που ευρίσκονταν στο μέσο μεταφοράς (πλαστικών κ.ά.). Τα ευρήματα από την τοξικολογική εξέταση, σε συνδυασμό με ευρήματα από τη νεκροτομή, όπως αιθάλη εντός της τραχείας και στοιχεία φλεγμονής στις αναπνευστικές οδούς, θα οδηγήσουν σε ασφαλές συμπέρασμα όσον αφορά την έναρξη της πυρκαγιάς, το εάν τα θύματα ήταν ζωντανά ή νεκρά».
Η σημασία των τοξικολογικών επιβεβαιώνεται και από τη δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό της καθηγήτριας – διευθύντριας του Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χαράς Σπηλιοπούλου και των συνεργατών της Χρήστου Ευαγγελάκου και Σταυρούλας Παπαδόδημα όπου αναφέρεται: «Σε περιπτώσεις μαζικών καταστροφών (σ.σ.: ως τέτοιες αναφέρονται και τα ατυχήματα σε μέσα μαζικής μεταφοράς) επιβάλλεται, όταν έχει ξεσπάσει πυρκαγιά στον τόπο του ατυχήματος ή έχει συμβεί έκρηξη, ο τοξικολογικός έλεγχος όλων των ατόμων, περιλαμβανόμενων και των επιβατών – έχει καθοριστική σημασία προκειμένου να διαπιστωθεί εάν ήταν εν ζωή όταν άρχισε η πυρκαγιά».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται ένας ακόμη ιατροδικαστής που μας μίλησε –αλλά επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του– ο οποίος έχει αναλάβει εκθέσεις σε μαζικές καταστροφές. «Οταν έχουμε αιφνίδιους θανάτους πρέπει να γίνει τοξικολογική ακόμη κι αν δεν δοθεί εντολή από εισαγγελέα» δήλωσε κατηγορηματικά στο Documento.
Μάλιστα, όπως υπογραμμίζει ο Κων. Ανδρέου, αν είχε διενεργηθεί τοξικολογική εξέταση στα θύματα των Τεμπών «αφενός θα ξέραμε ποιοι απεβίωσαν από τις κακώσεις – τραυματισμούς ακαριαία, ποιοι έζησαν για κάποιο χρόνο και κατέληξαν εν συνεχεία από τα τραύματα τους και ποιων ο θάνατος επήλθε από τη φωτιά. Επίσης, με τοξικολογικές εξετάσεις σε όσους απεβίωσαν από την επίδραση της πυρκαγιάς και όχι αμιγώς από τις κακώσεις (δηλαδή, πήραν κάποιες ανάσες), θα μπορούσε να διαπιστωθεί η ουσία-επιταχυντής που προκάλεσε τη φωτιά, όπως τολουόλιο, ακετόνη, ξυλόλιο κ.λπ».
«Στην Ελλάδα, εξ όσων γνωρίζω» επισημαίνει ο Κων. Ανδρέου, «έχει διενεργηθεί τοξικολογική σε όλα τα πρόσφατα συμβάντα μαζικής καταστροφής και συγκεκριμένα στην πτώση του αεροσκάφους της Helios, στις πυρκαγιές στην Ηλεία και στο Μάτι, καθώς και στο ναυάγιο της Πύλου».
Ανέφερε ενδεικτικά ο Ηλίας Μπογιόκας, ιατροδικαστής στο Μάτι, στις 27/7/2018, δηλαδή τρεις ημέρες μετά τη φονική πυρκαγιά, μιλώντας στα ΜΜΕ: «Οι νεκροτομές που έχουν γίνει έως τώρα είναι 74 με 75, ενώ συνεχίζονται οι τοξικολογικές εξετάσεις».
Eργα και ημέρες της Ρ. Λεονταρή
Η μία από τους τρεις ιατροδικαστές των θυμάτων στα Τέμπη ήταν η Ρουμπίνη Λεονταρή, η οποία συνυπογράφει τις ελλιπείς ιατροδικαστικές εκθέσεις που δεν ανταποκρίνονταν στα πρωτόκολλα, εμποδίζοντας να διαπιστωθεί πέρα από κάθε αμφιβολία αν υπήρξε τολουόλιο ή άλλη εκρηκτική ουσία στο τρένο.
Και ερχόμαστε σε μια σημαντική σύμπτωση (;). Λίγο μετά τη συγκάλυψη, τον Μάρτιο του 2023, το υπουργείο Δικαιοσύνης τοποθέτησε παρανόμως τη Ρ. Λεονταρή, ιατροδικαστή Β΄ τάξεως, στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο Ιατροδικαστών ως αναπληρώτρια του προϊσταμένου της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας της Αθήνας Ν. Καρακούκη, αντικαθιστώντας τον αρχαιότερο ιατροδικαστή Α΄ τάξεως και προϊστάμενο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πειραιά Ηλία Μπογιόκα. Σημειωτέον, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 3772/2009, στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο επιλέγονται ιατροδικαστές Α΄ τάξεως και, αν δεν υπάρχουν, τότε ορίζονται ιατροδικαστές Β΄ τάξεως.
Με επιστολή του ο Ηλ. Μπογιόκας εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του και, για να μη λάβει διαστάσεις το θέμα, οι αρμόδιοι ανακάλεσαν την απόφαση διορισμού της Ρ. Λεονταρή επαναφέροντας τον Ηλ. Μπογιόκα. Βέβαια, ο τρόπος που διεξήγαγε η Ρ. Λεοντάρη τις ιατροδικαστικές εκθέσεις στα Τέμπη αντικατοπτρίζει τον «βίο και την πολιτεία» της. Εχει κατηγορηθεί και έχει καταδικαστεί για έκδοση ψευδούς πιστοποιητικού που αφορά ταρίχευση πτώματος. Λόγω αναίρεσης της απόφασης από τον Αρειο Πάγο η υπόθεση εντέλει παραγράφηκε. Επίσης, έχει καταγγελθεί επανειλημμένα για τον τρόπο με τον οποίο ασκεί τα καθήκοντά της. Εχει στενές κοινωνικές και φιλικές σχέσεις με τοπικούς πολιτειακούς και πολιτικούς παράγοντες που τώρα ελέγχονται για παράνομες δραστηριότητες και ελλείψεις στην τραγωδία των Τεμπών, όπως ο Κώστας Αγοραστός, πρώην περιφερειάρχης Θεσσαλίας. Μάλιστα, ο κομματικός βίος της είναι εξίσου πλούσιος, καθώς είναι αρεστή σε όλο το ακροδεξιό και δεξιό τόξο και ήταν υποψήφια βουλευτής με τον ΛΑΟΣ αλλά και τη Δημοκρατική Συμμαχία, το κόμμα της Ντόρας Μπακογιάννη, το 2010-12.
«Ευθιξία» μόνο για την υπόθεση Καλογήρου
Εντύπωση προκαλεί πλέον το γεγονός ότι η Ρ. Λεονταρή, που δύο χρόνια τώρα δεν είχε δείξει δείγματα ευθιξίας για όσα εύλογα της έχουν καταλογιστεί για τα Τέμπη, τώρα, σε μια εκδήλωση όψιμης έκρηξης ευαισθησίας τόσο ως προς την υπηρεσία της όσο και ως προς τον εαυτό της, δήλωσε αποχή από την υπόθεση θανάτου του Βασίλη Καλογήρου, με μια επιστολή στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει γιατί οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση: «Για λόγους δεοντολογίας και με δεδομένο ότι επλήγη βάναυσα έως σημείου κατακρεούργησης η προσωπικότητά μου, η επιστημονική μου και υπηρεσιακή μου τιμή και υπόληψη και θεωρώντας ότι υπό τις προεκτεθείσες συνθήκες έχω υπηρεσιακό καθήκον να περιφρουρήσω το κύρος της υπηρεσίας, της οποίας έχω την τιμή να προΐσταμαι, και την προσωπική, επιστημονική και υπηρεσιακή μου αξιοπρέπεια».
Λέτε, εκτός από τη δηκτική ανάρτηση της Μ. Καρυστιανού, την οποία επικαλέστηκε, να την ενόχλησε και το γεγονός ότι η προϊσταμένη της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας Σοφία Αποστολάκη, μητέρα του Β. Καλογήρου, που ύστερα από εξαφάνιση 50 ημερών βρέθηκε νεκρός, ενώ ανέθετε στο πλαίσιο των καθηκόντων της ιατροδικαστικές έρευνες στη Ρ. Λεονταρή, στην προσωπική της υπόθεση διόρισε δικό της πραγματογνώμονα; Πάντως η κ. Αποστολάκη στήριξε δημόσια τη Ρ. Λεονταρή.
