Ματίνα Βαβούλη: Η «Μπαλαμή» που έφερε τα παιδιά των Ρομά στο σχολείο

“Όταν πρωτοήρθα στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου ως δασκάλα στο 7ο Δημοτικό, διαπίστωσα ότι τα τσιγγανόπουλα δεν έρχονταν στο σχολείο. Άρχισα να πηγαίνω από σπίτι σε σπίτι για να πείσω τους γονείς να στείλουν τα παιδιά στο σχολείο”.

Η εξαιρετική Ματίνα Βαβούλη, διδάσκει στο ίδιο σχολείο στη Νέα Ζωή εδώ και 28 χρόνια κι έχει καταφέρει να βάλει στις σχολικές τάξεις εκατοντάδες παιδιά Ρομά. «Πρέπει να σπάσει το γκέτο» είπε η υποψήφια, σήμερα, στη Β’ Δυτικής Αττικής (Φυλή, Ασπρόπυργος, Ελευσίνα, Μάνδρα, Μέγαρα) στις «ιστορίες που γράφουν Ιστορία» μιλώντας Στο Κόκκινο και στην Τζούλυ Τσίγκα στις 28 Ιουνίου.

Διευθύντρια εδώ και πολλά χρόνια στο 7ο Δημοτικό Σχολείο Ασπροπύργου, όπου διδάσκει από το 1991, μιλάει για το τότε και το τώρα, για τα εκατοντάδες παιδιά Ρομά που κατάφεραν να τελειώσουν το δημοτικό αλλά, αρκετά από αυτά και το γυμνάσιο ή το Λύκειο και για τα παιδιά που ακόμα και σήμερα φτάνουν στην σχολική τάξη με τα ακροδάχτυλα ή τα αυτιά τους φαγωμένα από τα ποντίκια της κοντινής χωματερής.

«Ήταν για εμάς το μεγάλο στοίχημα. Έχουμε καταφέρει εδώ και 10 χρόνια να κρατάμε τη διαρροή μαθητών από το σχολείο στο 10%, ποσοστό πολύ μικρό για την περιοχή. Το 1991 από 68 παιδιά που ήταν εγγεγραμμένα στο σχολείο, μόνο τα τέσσερα ήταν τσιγγανόπουλα. Τότε ήταν τριθέσιο το σχολείο και τώρα είναι 18θέσιο και δεν χωράμε.

Όταν πρωτοήρθα στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου ως δασκάλα, δεν γνώριζα την περιοχή. Μπήκα στο 7οΔημοτικό Σχολείο που ήταν τριθέσιο και κάθε δάσκαλος είχε δύο τάξεις. Οι περισσότεροι μαθητές ήταν παιδιά παλινοστούντων από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Διαπίστωσα, λοιπόν, ότι τα τσιγγανόπουλα δεν έρχονταν στο σχολείο. Έτσι άρχισα να πηγαίνω στις οικογένειες των παιδιών και να τους μιλάω ώστε να τους πείσω να τα στείλουν στο σχολείο.

Το σχολείο δεν ήταν στο αξιακό τους σύστημα, καθώς μιλάμε για οικογένειες κάτω από το όριο της φτώχειας με σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Κι αν δεν κατακτήσεις το πρώτο σκαλί της επιβίωσης δεν προχωράς στο επόμενο, της εκπαίδευσης. Οι περισσότεροι γονείς δίσταζαν κι εμένα μ’ έβλεπαν σαν να ήμουν από άλλο κόσμο, μια Μπαλαμή.

Σιγά σιγά όμως άρχισε να χτίζεται μια σχέση εμπιστοσύνης, ήρθαν κάποια παιδιά στο σχολείο και μετά οι πρώτες οικογένειες μίλησαν στις επόμενες. Έτσι, με τα χρόνια έχουμε 400 μαθητές, το 91% Ρομά. Το επόμενο που προσπαθήσαμε ήταν να συνεχίσουν αυτά τα παιδιά και στο γυμνάσιο και μετά στο Λύκειο.

Το 2013 όταν η κυβέρνηση ΝΔ και συγκεκριμένα ο τότε υπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκλεισαν σε μια νύχτα τα ΕΠΑΛ, χιλιάδες παιδιά που πήγαιναν γιατί δεν είχαν άλλη οικονομική δυνατότητα, έμειναν χωρίς σχολείο. Κι ευτυχώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τα ξανάνοιξε, κι εδώ στην περιοχή μας πολλά παιδιά πήγαν σε αυτά τα σχολεία και τώρα εργάζονται ως μηχανικοί στα συνεργεία. Αυτή η κυβέρνηση θέλει να ενισχύει αυτή την πορεία και αξιοποιώντας προγράμματα κοινωφελούς εργασίας των Δήμων κλπ.

Ένας μαθητής είχε γράψει κάποτε σε έκθεση: «Σκουπίδια, σκουπίδια, σκουπίδια. Όπου και να κοιτάξεις βλέπεις σκουπίδια και ανθρώπους να πεθαίνουν από ναρκωτικά. Εύχομαι να μην υπάρχει άλλος τέτοιος τόπος στον κόσμο, εκτός από τη Νέα Ζωή».

Οι συνθήκες είναι άθλιες. Επί δεκαετίες δεν γίνονταν παρεμβάσεις στην περιοχή, παρά τα κοινοτικά προγράμματα. Έχουμε παιδιά ακόμα και σήμερα στο σχολείο με τα ακροδάχτυλα και τα αυτιά τους φαγωμένα από ποντίκια, γιατί πίσω μας είναι η χωματερή κι εκεί πολλές οικογένειες πηγαίνουν εκεί για να βρουν ανακυκλώσιμα υλικά. Όλη η περιοχή είναι ένας απέραντος σκουπιδότοπος.

Η μόνη κυβέρνηση που ασχολήθηκε σοβαρά είναι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που ίδρυσε την Ειδική Γραμματεία Ρομά και εκπόνησε ένα πανελλαδικό πρόγραμμα για την στέγαση και την υγειονομική περίθαλψή τους.

Όμως η Νέα Ζωή είναι ένα γκέτο, όπου υπάρχει και παραβατικότητα. Πρέπει να σπάσει το γκέτο. Στο σχολείο προσπαθούμε να βάλουμε όρια στα παιδιά, αρχικά μαθαίνοντάς τα να κάθονται στο θρανίο και να προσαρμόζονται στους κανόνες του σχολείου. Σιγά σιγά μαθαίνουν ότι η ζωή δεν έχει μόνο δικαιώματα αλλά και κανόνες και υποχρεώσεις.

Η ανταπόκρισή τους είναι εξαιρετική. Μιλάμε για δίγλωσσα παιδιά που τους μαθαίνουμε ελληνικά (δεύτερη γλώσσα), από την 1η Δημοτικού αρχίζουν και τα αγγλικά και από την 3η τα Γαλλικά. Είμαστε, μάλιστα υπερήφανοι που τα παιδιά μας πήραν το 2ο βραβείο στον διαγωνισμό γαλλοφωνίας.

Δεν έχουμε μαγικό ραβδί. Όμως φτιάξαμε ένα ανοιχτό σχολείο, όπου πλέον οι γονείς είναι συνεργάτες μας. Εγώ έχω πια μαθητές τα παιδιά των πρώτων μαθητών μου.

Η παραβατικότητα κινείται σε δύο επίπεδα: στο οργανωμένο έγκλημα που με κεντρικές πολιτικές η κυβέρνηση το έχει μειώσει στην περιοχή, και στην μικροπαραβατικότητα, δηλαδή σ’ εκείνους που κλέβουν γιατί είναι φτωχοί και σ’ εκείνους που κλέβουν γιατί δε μπορούν να συμβιβαστούν με τη φτώχεια τους. Εμείς εκεί προσπαθούμε να παρέμβουμε για να πετύχουμε την πρόληψη.

Όμως το γκέτο πρέπει να σπάσει και θα σπάσει μόνο όταν αυτοί οι άνθρωποι μπορέσουν να φύγουν είτε με επιδότηση ενοικίου από την περιοχή, είτε με παροχή σπιτιών στις παρυφές της πόλης. Κι αυτή η δουλειά θα συνεχιστεί με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, γιατί όσα χρόνια βρίσκομαι εκεί, άκουγα κούφιες υποσχέσεις και έβλεπα τα κοινοτικά προγράμματα να ξοδεύονται αλλού.

Οι ίδιοι οι τσιγγάνοι λένε «δεν θέλουμε επιδόματα, θέλουμε δουλειά». Αλλά ποιος θα νοικιάσει το σπίτι του σε τσιγγάνους; Όταν όμως υπάρχει ο διαμεσολαβητής που θα εγγυηθεί για αυτούς στον ιδιοκτήτη θα σπάσει η προκατάληψη. Ήδη ο θεσμός του διαμεσολαβητή λειτουργεί αποτελεσματικά. Έγινε μάλιστα διαμεσολαβητής κι ένας μαθητής μου. Και δεν ισχύει το επιχείρημα ότι τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου χαρίζονται, δεν χαρίζονται και δεν τον επιβαρύνουν γιατί θα αξιοποιηθούν κοινοτικά προγράμματα.

Αποφάσισα να δώσω τη μάχη στις εκλογές, γιατί τόσα χρόνια ξέρω πολύ καλά τη δημόσια διοίκηση, έχω μάθει να συνεργάζομαι, να αντιπαρατίθεμαι, να μάχομαι, να διεκδικώ και να πετυχαίνω πράγματα ως εκπαιδευτικός και ως διευθύντρια σχολείου. Από μια άλλη θέση θα πραγματοποιήσω τον στόχο μου που είναι να αποκτήσουμε κοινωνική συνοχή κι ασφάλεια. Κι αυτό μπορεί να γίνει με επίβλεψη και με υποστηρικτικές δομές.

Κατοικώ στον Ασπρόπυργο, λίγο πιο έξω από τη Νέα Ζωή και θέλω να σταματήσει η Δυτική Αττική να είναι σκουπιδότοπος».

 Στο Κόκκινο

Αφήστε ένα σχόλιο

* Το email σας δεν θα εμφανιστεί