Ο Αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου και συντονιστής της ομάδας εργασίας της ΕΝ.Π.Ε., η οποία επεξεργάστηκε τις προτάσεις της Ένωσης Περιφερειών για τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ 1», μετά τη δημοσιοποίηση του οριστικού σχεδίου νόμου, χωρίς ουσιαστικές διαφοροποιήσεις, έκανε την παρακάτω δήλωση:
Η Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε.) από την πρώτη στιγμή είχε καταγγείλει την προσπάθεια της Κυβέρνησης για άλωση της αυτοδιοίκησης με όχημα την απλή αναλογική, την επιτροπεία αυτής από τον εκάστοτε Υπουργό Εσωτερικών μέσω των «Εποπτών Ο.Τ.Α.», το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας, το οποίο λειτουργεί ως μηχανισμός υποτέλειας, την πλήρη περικοπή των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ), την αδιαφανή διαχείριση του μειωμένου, ούτως ή άλλως, Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), τη διάλυση των αυτοδιοικητικών παρατάξεων, την κατάργηση της αρχής της πλειοψηφίας και εν τέλει ζήτησε την απόσυρση του σχεδίου νόμου που αναρτήθηκε για διαβούλευση.
Παρά ταύτα και χωρίς «αυταπάτες» προσήλθε στο διάλογο, χωρίς να αγνοεί ότι ήταν προσχηματικός, με ολοκληρωμένες προτάσεις:
- Για το εκλογικό σύστημα (αναλογικότερο του ισχύοντος)
- Το σύστημα διακυβέρνησης των Περιφερειών (ανεξάρτητα από το ισχύον κάθε φορά εκλογικό σύστημα), με τις οποίες θεσμοθετούνται λεπτομερώς η ίδρυση και συλλογική λειτουργία των αυτοδιοικητικών παρατάξεων, οργανώνονται οι διαδικασίες διαλόγου και διαπαραταξιακών συνεργασιών, η έγκριση των προγραμματικών συνεργασιών από τα Περιφερειακά Συμβούλια, η αναβάθμιση των συλλογικών οργάνων κλπ.
- Τον προσδιορισμό των επιτελικών αρμοδιοτήτων του κράτους.
- Την ενίσχυση της οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ, με την απόδοση των παρακρατημένων πόρων και την μεταβίβαση νέων αρμοδιοτήτων με τους αντίστοιχους πόρους
- Την πρόσληψη ή τη μετάταξη του προσωπικού που τις ασκούσε.
- Την απλοποίηση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων.
- Την ευέλικτη αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων.
- Την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων των πολιτών.
- Τη θεσμοθέτηση ενός κυριολεκτικά αξιόπιστου, αντικειμενικού μηχανισμού ελέγχου της νομιμότητας των αποφάσεων και των οικονομικών των ΟΤΑ.
- Την χωρίς επιφυλάξεις κύρωση του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας (ΕΧΤΑ) και για τους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης (ισχύει με επιφυλάξεις μόνο για τους Δήμους).
- Την απόδοση και την οριοθέτηση των μητροπολιτικών αρμοδιοτήτων.
- Τη σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Αυτοδιοίκησης, ως οργάνου που θα εκπροσωπεί συνολικά το χώρο της αυτοδιοίκησης, σε κρίσιμα θεσμικά και οικονομικά θέματα.
- Την ενεργή συμμετοχή της ΕΝ.Π.Ε. και της ΚΕ.Δ.Ε. στη νομοθετική διαδικασία που αφορά αυτοδιοικητικά θέματα (ανάληψη νομοθετικών πρωτοβουλιών, υποχρεωτική συμμετοχή στη διαβούλευση).
- Την εξομοίωση και ταυτόχρονα την άμβλυνση των κωλυμάτων εκλογιμότητας όλων των αιρετών.
Παρά τις υποσχέσεις για το αντίθετο η Κυβέρνηση και ο αρμόδιος Υπουργός πέταξαν στο καλάθι των αχρήστων τις προτάσεις μας μόλις 224 σελίδων, τις οποίες έχουμε στη διάθεσή σας.
Δυστυχώς, η Κυβέρνηση με το σ.ν. που παρέδωσε στην ΕΝ.Π.Ε. και κατέθεσε στη Βουλή, εκθέτει την απλή αναλογική, την οποία διαχρονικά προσωπικά υποστηρίζω και συκοφαντεί τον Κλεισθένη, ο οποίος το 508 π.Χ. καθιέρωσε δύο ισχυρούς βαθμούς αυτοδιοίκησης.
Τέλος, μάλλον από παραδρομή, παρέλειψαν στο αρχικό σχέδιο νόμου το άρθρο 1 του τελικού σχεδίου ή από παραδρομή υιοθέτησαν το πάγιο αίτημα της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης για την επέκταση της ισχύος του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας (ΕΧΤΑ) στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
Σε κάθε περίπτωση με τη διάταξη του άρθρου 1 του τελικού σχεδίου νόμου «το άρθρο δεύτερο του νόμου 1850/1989 αντικαθίσταται ως εξής: Το πεδίο του Χάρτη καταλαμβάνει τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού», για την οποία εκφράζω την ικανοποίησή μου, γιατί παρέχεται η δυνατότητα στους Ο.Τ.Α. να αποκτήσουν διοικητική και οικονομική αυτονομία.
Το δικαίωμα δηλαδή, να ρυθμίζουν και να διευθύνουν με δική τους ευθύνη, προς όφελος των πολιτών, το μέρος εκείνο των δημοσίων υποθέσεων οι οποίες τους ανήκουν σύμφωνα με τις αρχές της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της αποτελεσματικότητας (διοικητική αυτονομία).
Το δικαίωμα σε επαρκείς, ίδιους οικονομικούς πόρους, τους οποίους διαθέτουν ελεύθερα, με διαφάνεια και λογοδοσία, για την εκπλήρωση της αποστολής τους (οικονομική αυτονομία).
Οι περισσότερες διατάξεις για την εποπτεία και τα οικονομικά των Ο.Τ.Α., βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με τις διατάξεις και τις αρχές του ΕΧΤΑ, και αναιρούν στην πράξη την προσχηματική επέκταση του και στο δεύτερο βαθμό Αυτοδιοίκησης.
