Του Μανώλη Συντυχάκη
Με κυρίαρχο σύνθημα «η Μακεδονία είναι Ελλάδα» και αίτημα να μην αναγνωριστεί η ΠΓΔΜ με σύνθετη ονομασία που να εμπεριέχει τον όρο «Μακεδονία», οργανώνεται την Κυριακή στο Σύνταγμα ένα ακόμα συλλαλητήριο, με πρωτοβουλία διαφόρων παμμακεδονικών συλλόγων και ομοσπονδιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Πίσω από τους επίσημους διοργανωτές, στοιχίζεται ένας συρφετός από εθνικιστικές, ακροδεξιές κινήσεις και κόμματα, μητροπολίτες με γνωστές αντικομμουνιστικές απόψεις και έντονο το ρατσιστικό τους δηλητήριο. Και βέβαια, από αυτόν τον εθνικιστικό εσμό δεν θα μπορούσε να λείπει η Χρυσή Αυγή, την οποία οι διοργανωτές «μοστράρουν» στους συμμετέχοντες, μαζί με άλλα κόμματα, όπως οι ΑΝΕΛ και η Ένωση Κεντρώων.
Η κυβέρνηση, από την πλευρά της, αξιοποιεί τον εθνικιστικό παροξυσμό που αναζωπυρώνεται με τα συλλαλητήρια για να εξωραΐσει τη δική της κοσμοπολίτικη αντίληψη για τα Βαλκάνια, που στον πυρήνα της έχει την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» της περιοχής, με τη διευθέτηση του ονοματολογικού και την ένταξη της ΠΓΔΜ πρώτα στο ΝΑΤΟ και μετά στην ΕΕ. Μόνο που ο στόχος της δεν αμφισβητείται ούτε από τους επίσημους και ανεπίσημους διοργανωτές των συλλαλητηρίων, που δίνουν τη «μάχη» στο όνομα, αφήνοντας σκόπιμα στο απυρόβλητο τους επικίνδυνους σχεδιασμούς ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ στη Βαλκανική, στους οποίους η Ελλάδα διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο, για λογαριασμό της αστικής τάξης και όχι του λαού. Οι ιμπεριαλιστικοί αυτοί σχεδιασμοί, που συνδέονται με ισχυρά μονοπωλιακά συμφέροντα, στηρίχτηκαν και στο παρελθόν στο «διαίρει και βασίλευε», στην έξαψη του εθνικισμού και του αλυτρωτισμού σε κράτη και πληθυσμούς των Βαλκανίων, με ανοιχτή παρέμβαση των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ, για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους, ανταγωνιστικά κυρίως προς τη Ρωσία.
Τα θολά όρια ανάμεσα στον αστικό εθνικισμό και κοσμοπολιτισμό επιβεβαιώνονται και από το γεγονός ότι επιφανείς υποστηριχτές του πρώτου, που πρωτοστάτησαν το 1992 και το 1994 στη διοργάνωση των συλλαλητηρίων για την ΠΓΔΜ, εμφανίζονται σήμερα να υπερασπίζονται με πάθος έναν «έντιμο συμβιβασμό» με τη γείτονα χώρα, στη βάση μιας σύνθετης ονομασίας με τον όρο «Μακεδονία». Δεν κρύβουν, μάλιστα, ότι αφετηρία τους είναι το άμεσο και μακροπρόθεσμο συμφέρον της ελληνικής αστικής τάξης, που έχει οικονομικά ερείσματα στην περιοχή των Βαλκανίων και φιλοδοξεί να τα επεκτείνει, με την ανάδειξη της χώρας σε ενεργειακό και διαμετακομιστικό κόμβο, που περνάει μέσα κι από την ένταξη της ΠΓΔΜ και άλλων κρατών στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Από την άλλη, ένα τμήμα απ’ αυτούς που πρωταγωνιστούν ή στηρίζουν τα συλλαλητήρια, δεν κρύβουν την ανησυχία τους ότι τα ανταλλάγματα που δίνονται στην Ελλάδα είναι ανεπαρκή, ότι η διαπραγμάτευση γίνεται με λάθος όρους και ότι ο ρόλος της Ελλάδας στα Βαλκάνια θα υποβαθμιστεί, αν η ΠΓΔΜ και της όμορες χώρες γίνουν πλήρη μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Άλλοι πάλι διακινούν σενάρια διαμελισμού της ΠΓΔΜ, ως την ευνοϊκότερη εξέλιξη για τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης.
Σε κάθε περίπτωση, όπως δείχνουν και οι παρεμβάσεις εκπροσώπων των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ (π.χ. πρόσφατη δήλωση του αμερικανού Πρέσβη στη χώρας μας Τζέφρι Πάιατ, ότι η Ελλάδα παίζει ρόλο «γεωπολιτικού μεντεσέ»), η κυβέρνηση έχει αναλάβει ισχυρές δεσμεύσεις για την προώθηση των ευρωατλαντικών σχεδίων στην περιοχή. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση εντείνει τη διαπραγμάτευση με την ΠΓΔΜ και υποβαθμίζει συνειδητά το ζήτημα των αλλαγών στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, που τροφοδοτεί τον αλυτρωτισμό. Ταυτόχρονα, τα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό και η αντιπαράθεση στον άξονα «εθνικισμός – κοσμοπολιτισμός» αναδεικνύονται σε «καταλύτη» για την επιτάχυνση διεργασιών σε όλο το φάσμα του αστικού πολιτικού συστήματος. Η κυβέρνηση προσάπτει στη ΝΔ ροπή στον εθνικισμό, για τις θέσεις και τις αντιφάσεις της στο ονοματολογικό και προσπαθεί να ενισχύσει τις κάλπικες διαχωριστικές γραμμές στο δίπολο «πρόοδος – συντήρηση». Με τον τρόπο αυτό, ασκεί πίεση κυρίως στο ΠΑΣΟΚ να διαρρήξει κάθε προοπτική συνεννόησης με τη ΝΔ και, ταυτόχρονα, διακινεί σενάρια για μελλοντικές «προοδευτικές» συνεργασίες, που ξεπερνούν κατά πολύ την ψήφιση στη Βουλή μιας συμφωνίας για το όνομα της ΠΓΔΜ.
Από την πλευρά της, η ΝΔ αξιοποιεί τη διαφοροποίηση Καμμένου από την επίσημη κυβερνητική θέση για να οξύνει αντιθέσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ προσδοκά οφέλη και από την «κάλυψη» που δίνει σε ένα μέρος του ακροατηρίου της, με εθνικιστικές και ακροδεξιές απόψεις, να συμμετάσχει στα συλλαλητήρια. Άλλες δυνάμεις, όπως η ΛΑΕ και η Κωνσταντοπούλου, προσπαθούν να ψαρέψουν στα επικίνδυνα θολά νερά του εθνικισμού στο όνομα του «αντικυβερνητικού χαρακτήρα» των συλλαλητηρίων, όπως έκαναν άλλωστε και με τους «αγανακτισμένους» παλιότερα. Ενώ και η Χρυσή Αυγή παρεμβαίνει για να συγκρατήσει δυνάμεις που διεκδικούνται και από άλλους χώρους, καθώς όλοι συμφωνούν ότι τα συλλαλητήρια και η αναβίωση του ονοματολογικού μετά από 26 σχεδόν χρόνια δημιουργούν το έδαφος για τη συγκρότηση του χώρου «δεξιά της δεξιάς» ως μιας υπολογίσιμης δύναμης για το αστικό πολιτικό σύστημα. Η προοπτική αυτή δεν φαίνεται να δυσαρεστεί ούτε τον ΣΥΡΙΖΑ, υπολογίζοντας ότι θα αποδυναμώσει τη ΝΔ.
Όπως και να ‘χει, τα σενάρια προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση εκκολάπτονται στο έδαφος της αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος, που βρίσκεται σε εξέλιξη και στόχο έχει να εξασφαλίσει σταθερότητα στην κυβερνητική εναλλαγή, ώστε να προχωράνε ανεμπόδιστα τα μέτρα που έχει ανάγκη το κεφάλαιο και να ανανεώνεται η ικανότητα του συστήματος να απορροφά τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Με δεδομένα τα παραπάνω, η θέση των εργαζομένων, των αυτοαπασχολούμενων, της μικρομεσαίας αγροτιάς, της νεολαίας δεν είναι στα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό παρέα με τους εθνικιστές. Ούτε βέβαια στην κερκίδα του αστικού κοσμοπολιτισμού. Η θέση τους είναι στον αγώνα ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και πολέμους στην περιοχή, για την απεμπλοκή τους Ελλάδας απ’ τους, ενάντια στο δηλητήριο του εθνικισμού και του αλυτρωτισμού, που στάζει για τα συμφέροντά τους η αστική τάξη, ζητώντας από τους λαούς να χύσουν το αίμα τους γι’ αυτά.
Όσοι σκέφτονται να συμμετάσχουν στο συλλαλητήριο τους Αθήνας για το όνομα της ΠΓΔΜ, ωθούμενοι από αγνό και άδολο πατριωτισμό, πρέπει να προβληματιστούν όταν, από τους διοργανωτές ακούγονται συνθήματα, όπως «η Μακεδονία είναι μία και ελληνική», με σκοπό να τους αξιοποιήσουν. Διότι η ελληνική Μακεδονία αναμφισβήτητα είναι ελληνική. Όμως, η γεωγραφική περιοχή τους Μακεδονίας καλύπτει έναν ευρύτερο χώρο, που σήμερα βρίσκεται και εκτός των συνόρων τους Ελλάδας.
Είναι γνωστό ότι μετά τη λήξη του Β’ Βαλκανικού Πολέμου, με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913, καθορίστηκαν τελεσίδικα τα σύνορα των βαλκανικών χωρών. Έτσι, ο ιστορικά γεωγραφικός χώρος τους Μακεδονίας κατανεμήθηκε ανάμεσα σε τρία κράτη (Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία). Από πλευράς Ελλάδας τη Συνθήκη υπέγραψε ο Ελ. Βενιζέλος.
Κάθε λαϊκός άνθρωπος, λοιπόν, που δηλώνει πατριώτης και δεν ανέχεται αλυτρωτικές βλέψεις σε βάρος της Ελλάδας, δεν επιτρέπεται ο ίδιος να διακατέχεται από αντίστοιχες βλέψεις σε βάρος ξένων εδαφών. Διαφορετικά, θέτει ζήτημα καταγγελίας της Συνθήκη του Βουκουρεστίου, εγείροντας έτσι θέμα διεκδικήσεων εκ μέρους τους Ελλάδας, για τα δήθεν αλύτρωτα εδάφη της Μακεδονίας. Δηλαδή, σ’ αυτήν την περίπτωση έχουμε έκφραση αλυτρωτισμού από την δική μας πλευρά εναντίον της ΠΓΔΜ και της Βουλγαρίας. Είναι αυτό που θέλουμε; Ποιος το επιδιώκει και γιατί άραγε;
Η πρόταση του ΚΚΕ είναι ολοκληρωμένη και στη βάση αρχών:
- Η εμμονή στην ονοματολογία ήταν και είναι επικίνδυνη και αδιέξοδη πολιτική, ωστόσο, από τη στιγμή που διεξάγεται αυτή η διαπραγμάτευση για εξεύρεση «κοινώς αποδεκτής λύσης», κάθε λύση στην οποία περιλαμβάνεται το όνομα «Μακεδονία» ή όποια παράγωγά του, θα πρέπει ρητά να ορίζεται μόνο ως γεωγραφικός προσδιορισμός, ώστε να μην δίνεται «λαβή» για να ανακινούνται διεκδικήσεις. Επιπλέον δεν μπορούν να υπάρχουν πολλές ονομασίες, για διαφορετικές χρήσεις, αφού κι αυτό αφήνει περιθώρια αλυτρωτικής προπαγάνδας, αλλά μία κοινά αποδεκτή.
- Να τερματιστεί η αλυτρωτική προπαγάνδα, να απαλειφθούν οι αλυτρωτικές βλέψεις που εμπεριέχονται στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ και να υπάρξει αμοιβαία αναγνώριση του απαραβίαστου των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας των δύο χωρών.
- Το ΚΚΕ είναι αντίθετο με την πορεία ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, που υποστηρίζεται από τους ΗΠΑ για συμφέροντα ξένα προς το λαό. Αν λάβουμε υπόψη την εμπειρία των ελληνοτουρκικών σχέσεων, έχει αποδειχθεί ότι η συμμετοχή των δύο χωρών σ’ αυτές τις ενώσεις ούτε την ειρήνη ούτε την εδαφική ακεραιότητα και ασφάλεια των λαών εξασφάλισε!
Το ΚΚΕ αγωνίζεται ώστε να αντιμετωπιστεί η ιμπεριαλιστική πολιτική του «διαίρει και βασίλευε» στα Βαλκάνια, της χρησιμοποίησης από τους ιμπεριαλιστές υπαρκτών ή και ανύπαρκτων μειονοτικών προβλημάτων, του διαμελισμού κρατών και της δημιουργίας προτεκτοράτων. Οι ανάγκες των λαών της περιοχής, η αμοιβαία επωφελής συνεργασία των χωρών, μπορούν να διασφαλιστούν μόνο με την αποδέσμευση από ΕΕ και ΝΑΤΟ και κάθε άλλη ιμπεριαλιστική ένωση, με τους λαούς νοικοκύρηδες στον τόπο τους.
Οι λαοί των Βαλκανίων δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε αναμεταξύ τους. Αντίθετα, έχουν κοινό συμφέρον να αγωνιστούν ενάντια στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και τους ιμπεριαλιστές. Να αγωνιστούν ενάντια στις κυβερνήσεις των χωρών, που χαράζουν την πολιτική τους σύμφωνα με τα συμφέροντα του κεφαλαίου, σε βάρος των λαών.
Ο Μανώλης Συντυχάκης είναι μέλος της Ε.Π. Κρήτης και βουλευτής Ηρακλείου του ΚΚΕ
